Άγιοι που προτίμησαν το θάνατο από την ατίμωση του σώματος

Άγιοι που προτίμησαν το θάνατο από την ατίμωση του σώματος.

Τα αδύνατα παρά τοις ανθρώποις δυνατά παρά τω Θεώ. Μέσα στο μυστήριο που λέγεται εκκλησία όλα είναι δυνατά ακόμη και το «σκάνδαλο» της Αγιοποίησης αυτοχείρων ανθρώπων. Λογικά δεν ευσταθεί, αλλά για το Χριστό που είναι για τους Ιουδαίους σκάνδαλο και τους Ελληνιστές μωρία, όλα είναι δυνατά.

Το Άγιο Πνεύμα όπου θέλει πνέει. Οι βουλές του Θεού είναι ανεξερεύνητες.

Η εκκλησία είναι μυστήριο, είναι σώμα Χριστού, είναι υπέρλογη πραγματικότητα και δεν περιορίζει τη συμπεριφορά της σε καμιά συμβατική αλήθεια ή αρετή του αιώνος τούτου. Σκοπός της είναι να εντάξει τους πιστούς στο μυστηριακό της σώμα και να τους βοηθήσει να βιώσουν τον Τριαδικό τρόπο ύπαρξης. Αυτός είναι ο τρόπος της τέλειας κοινωνίας, που συντελείται, κάθετα με το Θεό και οριζόντια με τους άλλους ανθρώπους. Όλα αυτά βέβαια, μέσα στα πλαίσια της ανθρώπινης αδυναμίας και του πεπερασμένου κοινωνικού γίγνεσθαι. Ακρογωνιαίος λίθος αυτού του τρόπου ύπαρξης είναι η ελευθερία. Αυτό το «σκανδαλώδες» δώρο του Θεού στον άνθρωπο που τον καθιστά συμβασιλέα και συνδημιουργό του στην κτιστή δημιουργία. Αυτή η ελευθερία τον καθιστά ικανό, να κάνει και τα φρικαλεότερα εγκλήματα, ακόμη και την άρνηση και πολεμική στον ίδιο τον ευεργέτη και δημιουργό του ανθρώπου, τον Θεό.

Στην υπέρλογη αυτή λογική της εκκλησίας εντάσσεται και το φαινόμενο των αυτοχείρων αγίων της εκκλησίας μας. Των ανθρώπων που αγάπησαν πραγματικά τον Θεό και έκαναν ό,τι ήθελαν, όπως μας λέει ο ιερός Αυγουστίνος. Αυτή η αγάπη, δεν είναι συναισθηματική και ανθρώπινη, αλλά είναι δύναμη που μεταβάλλει τον άνθρωπο οντολογικά, τον ανακαινίζει και τον αγιάζει. Μια και «Ουκ έστι τελεία ελευθερία εν τω αιώνι τω ατελεί», λέει ο άγιος Ισαάκ ο Σύρος, ένας τρόπος υπάρχει να αποκτήσει ο άνθρωπος την τέλεια ελευθερία. Μόνο μέσα από τη μυστηριακή ζωή της εκκλησίας μας όπου ο άνθρωπος αποκτά νουν Χριστού και ελευθερώνεται από τις συμβατικές αξίες, ακόμα και την αξία της μη παραιτήσεως από τη ζωή.

Στα πλαίσια αυτά, κινείται και η πράξη αυτή των Αγίων της εκκλησίας μας, που έγινε για την αποφυγή της ατίμωσης, και της πιθανής διακοπής της πλήρους βίωσης τής εν Χριστώ ζωής.

Ιερομάρτυς Φιλονείδης, Επίσκοπος Κουρίου

Ο άγιος Φιλονείδης έζησε στα χρόνια του Ρωμαίου αυτοκράτορα Διοκλητιανού γύρω στο 300 μ.Χ. Υπήρξε ιερέας στην περιοχή του Κουρίου. Με διατάγματα του ειδωλολάτρη Διοκλητιανού συνελήφθη μαζί με τους αγίους Αριστοκλή, Δημητριανό και Αθανάσιο. Τους έκλεισαν σε μια φυλακή και άρχισαν τα βασανιστήρια για την άρνηση της πίστης τους. Σε λίγες μέρες σκοτώσαν τους τρεις άλλους αγίους και άφησαν τον άγιο Φιλονείδη. Όμως με την παρέλευση μερικών ημερών ο Διοκλητιανός βγάζει νέο διάταγμα καλώντας τώρα τους ειδωλολάτρες να ατιμάζουν τους Χριστιανούς. Αυτό το πληροφορήθηκε ο Άγιος και θέλοντας να διαφυλάξει αμόλυντο το σώμα του, πήγε και ανέβηκε σε ένα ψηλό βουνό. Εκεί αφού γονάτισε και προσευχήθηκε για αρκετή ώρα στο Θεό, έπεσε κάτω στο κενό για να βρει μαρτυρικό θάνατο. Εκείνες τις μέρες μερικοί περαστικοί από την περιοχή είδαν έναν άντρα να τρέχει κρατώντας κλαδιά από βάγια στα χέρια και από το σώμα του να αναβλύζουν μυρωδικά. Τον άκουσαν μάλιστα να λέει «Ευχαριστώ σοι Χριστέ μου, ότι εν σοι νενίκηκα, διότι από την επίγειον θύραν με ανεβιβάσας εις την πύλην των ουρανών. Αυτός ο άντρας δεν ήταν άλλος, από τον Άγιο Φιλονείδη. Εκεί κοντά βρέθηκε και το τίμιον λείψανο του Αγίου και το ενταφίασαν. Το συναξάρι του Αγίου Φιλονείδη, το συνέγραψε ο επίσκοπος Αρίστων. Η μνήμη του τιμάται στις 17 Ιουνίου.

Δομνίκη μάρτυς και οι θυγατέρες της Βερίνη και Προσδόκη

Η αγία Δομνίκη μαζί με τις κόρες της, Βερίνη και Προσδόκη έζησαν τον 3ο αιώνα μ.Χ. Ο άντρας της αγίας Δομνίκης μαζί με άλλους φίλους του ειδωλολάτρες, συνέλαβαν την αγίαν με τις κόρες της, ενώ προσπαθούσε να φύγει για την Έδεσσα της Συρίας, για να γλυτώσει από τους διωγμούς. Όταν τις συνέλαβαν ξεκίνησαν για να τις οδηγήσουν στην Ιεράπολη, μια άλλη πόλη στα Βόρεια της Συρίας. Στο δρόμο σε ένα διάλειμμα της διαδρομής, κάθισαν να φάνε. Οι άντρες άρχισαν να πίνουν και σιγά σιγά να μεθούν. Η αγία τότε κρυφά παίρνει τα κορίτσια της και πάει στο διπλανό ποταμό. Εκεί, όπως μας πληροφορεί ο άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος, φοβούμενη μήπως βιάσουν τα κορίτσια, οι μεθυσμένοι άντρες, τα παίρνει στην αγκαλιά της και μαζί μπαίνουν στο ποτάμι, για να δεκτούν μαρτυρικό θάνατο. Άφησαν οι αγίες τα παπούτσια τους έξω στην όχθη του ποταμού, για να τα βρουν οι ειδωλολάτρες και να επιβεβαιώσουν ότι αυτόβουλα πνίγηκαν. Επίσης για να μην υποστούν οι άντρες οποιεσδήποτε επιπτώσεις από τον πνιγμό τους. Ο άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος επαινεί την αγία μητέρα για την αυταπάρνηση της, την δύναμη της ψυχής και την αγάπη της στο Θεό. Η μνήμη της τιμάται στις τέσσερις του Οκτώβρη.

Αγία Πελαγία η Παρθένος

Η αγία Πελαγία, η Παρθένος έζησε τον τρίτο αιώνα μ.Χ. στην Αντιόχειαν της Συρίας. Καταγόταν από πλούσια και ένδοξη οικογένεια. Όταν μαθεύτηκε ότι ήταν Χριστιανή, ο άρχοντας της πόλης έστειλε στρατιωτικό απόσπασμα για να την συλλάβουν. Η αγία Πελαγία, όταν είδε τους στρατιώτες τους παρακάλεσε να την αφήσουν για λίγο να προσευχηθεί. Οι στρατιώτες τής παραχώρησαν το χρόνο και η αγία εκμεταλλευόμενη την παραχώρηση, προσευχήθηκε, αλλά αντί να παραδοθεί και να υποστεί την επακολουθούμενη ατίμωση προτίμησε και έπεσε από εκεί που ήταν στο κενό, για να βρει μαρτυρικό τέλος και να παραδώσει την ψυχή της στον Χριστό. Η μνήμη της εορτάζεται στις 8 Οκτωβρίου.

Αγία Ευφρασία

Καταγόταν από τη Νικομήδεια και έζησε τον τρίτο αιώνα μ.Χ. στα χρόνια του αυτοκράτορα της Ρώμης, Μαξιμιανού. Επειδή ήταν Χριστιανή συνελήφθη και βασανίστηκε για να αλλάξει την πίστη της. Η αγία όμως έμεινε πιστή στο Χριστό, για αυτό την παρέδωσαν σε κάποιο αλήτη για να την ατιμάσει. Η αγία όταν συναντήθηκε με τον άντρα αυτό, του υποσχέθηκε να του χαρίσει ένα θαυματουργό φάρμακο που θα τον καταστούσε ανίκητο στη μάχη. Μάλιστα για να δοκιμάσει τη δύναμη του νέου όπλου, η αγία πρότεινε τον λαιμό της για δοκιμή, μια και η ίδια ήταν θεωρητικά άτρωτη. Ο βάρβαρος αυτός άντρας πείσθηκε με τα λόγια της αγίας και σηκώνοντας το σπαθί του έκοψε το κεφάλι της αγίας. Έτσι αξιώθηκε με τον έξυπνο, λογικά κατακριτέον αλλά υπέρλογα αποδεκτό τρόπο, η αγία Ευφρασία να κερδίσει το στεφάνι του μαρτυρίου και η εκκλησία μας να την τιμά στις 19 Ιανουαρίου.

Μια άλλη νεώτερη περίπτωση αυτοκτονίας, που ήταν όμως στην ουσία θυσία και μαρτύριο ήταν το φρικτό τέλος των κοριτσιών από το Σούλι, στο Ζάλογγο και των κοριτσιών από τη Νάουσα στους γκρεμούς της πόλης τους. Και οι δυο θυσίες έγιναν με σκοπό την αποφυγή της τουρκικής σκλαβιάς και ατίμωσης. Την δικαίωση την εκκλησιαστική την υποστηρίζει ο Σεβαστός και λογιώτατος Μητροπολίτης Νικοπόλεως και Πρεβέζης Μελέτιος Καλαμαράς. Η επίσημη εκκλησία δεν πήρε θέση στο θέμα, αλλά στη συνείδηση του λαού θεωρούνται αγίες. Αυτό θεωρείται ένα από τα κύρια, αν μη το κυριότερο κριτήριο για την επίσημη αναγνώρισή τους.

Η ελευθερία στα προαναφερθέντα συναξάρια των αυτοχείρων Αγίων, φτάνει στο έσχατό της σημείο ξεπερνώντας κάθε νόμο, κανόνα, περιορισμό ή και δεοντολογία, του κοινωνικού κατεστημένου. Επακόλουθο είναι το γεγονός της Αγιότητας, που ξεπερνά τα στενά όρια της ανθρώπινης αρετής και ευπρέπειας. Η υπέρλογη λογική του θεομένου ανθρώπου ενεργεί και ξεπερνά τις συμβατικότητες που επιβάλλει το κοινωνικό γίγνεσθαι, με την δύναμη που προσφέρει η Χάρη του Θεού. Μέσα σε αυτά τα πλαίσια γίνεται κατανοητό και το μυστήριο της οντολογικής ανακαίνισης που αποκτούν όλοι οι ελεύθεροι, δούλοι του Χριστού, οι κατά χάρη Θεού, οι άγιοι.

Τα μέσα και τα κριτήρια τα οποία αποκτάται αυτή η πραγματική ελευθερία, μας τα περιγράφει με πολύ γλαφυρό τρόπο ο πολύς Ντοστογιέβσκι στο μονόλογο του Μαρμελάντοφ στο «Έγκλημα και τιμωρία». Ο μονόλογος αυτός αναφέρεται στη μέλλουσα κρίση, το κριτήριο και οδοδείκτη που πρέπει να έχουν οι χριστιανοί, στην επίγεια τους ζωή.

Λέει λοιπόν: «Και τότε ο Χριστός θα μας πει, ελάτε και εσείς. Όλοι εσείς, εσείς οι μέθυσοι, εσείς οι αδύνατοι, εσείς οι ακόλαστοι; Και θα μας πει: όντα άθλια, γίνατε σύμμορφοι με την εικόνα του θηρίου και έχετε τη σφραγίδα του στο μέτωπό σας; Ελάτε όμως και σεις. Και τότε οι δίκαιοι θα διαμαρτυρηθούν και οι φρόνιμοι θα απορήσουν: Μα, Κύριε, πώς τους δέχεσαι; Και ο Κύριος θα πει: Αν τους δέχομαι, Κύριοι δίκαιοι, αν τους δέχομαι Κύριοι σώφρονες, το κάνω γιατί κανένας από αυτούς δεν έκρινε ποτέ τον εαυτό του άξιο. Και θα μας απλώσει τα χέρια Του, θα μας ανοίξει την αγκαλιά Του και μεις θα πέσουμε στα πόδια Του και θα τα καταλάβουμε όλα. Ναι, τότε θα τα καταλάβουμε όλα; Θεέ μου, ελθέτω η Βασιλεία Σου;»

Η παράλογη ανθρωπίνως, αλλά υπέρλογη πραγματικώς συμπεριφορά αυτών των αγίων, δίνει στίγματα του μυστηρίου που λέγεται εκκλησία, σώμα Χριστού, και εν Χριστώ ζωή. Αυτή η καθαρά θεωρητική εδώ προσέγγιση, πόρρω απέχει από την πραγματικότητα μια και τα μυστήρια κατανοούνται μόνο με μυστηριακό βιωματικό τρόπο.

Πηγή: http://kaparispan.blogspot.com/2011/02/blog-post_946.html