Άγιος Χροδεγάνος Επίσκοπος Μετς Γερμανίας, συγγραφέας του Όρου των Κανόνων, Ιδρυτής και αποκαταστάτης Ναών και μοναστηριών. Ημέρα Μνήμης: 6 Μαρτίου.
Ο Άγιος Χροδεγάνος ήταν Επίσκοπος Μετς (Metz) από το 742 ή 748 μέχρι το θάνατό του. Υπηρέτησε ως καγκελάριος για τον συγγενή του, Κάρολο Μαρτέλο (ήταν Φράγκος πολιτικός και στρατιωτικός ηγέτης, ο οποίος ως δούκας των Φράγκων και μαγιορδόμος ήταν ο de facto ηγεμόνας της Φραγκίας από το 718 μέχρι τον θάνατό του). Μερικοί μελετητές ισχυρίζονται ότι είναι ο πρόγονος της δυναστείας του Οίκου των Ροβερτιδών.
Γεννήθηκε στις αρχές του ογδόου αιώνα στο Εσμπαί (Hesbaye) (Βέλγιο, γύρω από τα παλιά ρωμαϊκά civitas του Τόνγκερεν/Tongeren) από μια ευγενή οικογένεια των Φράγκων, ενδεχομένως γιος του Σιγράμνου (Sigramnus), κόμη του Εσμπαί και της Λανδράδας (Landrada), κόρης του Λαμβέρτου Β' του Εσμπαί (Lambert II of Hesbaye). Η Λανδράδα ήταν η αδελφή της Ροτρούδης (Rotrude), πρώτης συζύγου του Καρόλου Μαρτέλου.
Σπούδασε αρχικά στο μοναστήρι του Αγίου Τρούντο/Saint-Trond (τιμάται 23 Νοεμβρίου), ένα από τα παλαιότερα και πιο ισχυρά μομαστήρια στις Κάτω Χώρες, και στη συνέχεια στην εκκλησιαστική σχολή της Μετς. Στην αυλή του Καρόλου Μαρτέλου έγινε δημοψήφισμα για την εκλογή του σε καγκελάριο, και το 737 πρωθυπουργός. Κάποια στιγμή το 742, κλήθηκε για να διαδεχθεί τον Άγιο Σιγιλβάδο/Sigibald (τιμάται 26 Οκτωβρίου) στον επισκοπικό θρόνο της Μετς, διατηρώντας παράλληλα το πολιτικό του γραφείο.
Το 753 συναντήθηκε και συνόδευσε τον Πάπα Στεφάνου Β' όταν επισκέφθηκε τη Γαλλία για να ζητήσει βοήθεια κατά της εισβολής των Λομβαρδών. Ως απεσταλμένος - εκπρόσωπος στο φραγκικό βασίλειο, συμμετείχε άμεσα στη στέψη του Πιπίνου (Pepin) το 754, και την επακόλουθη ήττα του Λομβαρδού βασιλιά Αϊστούλφου (Aistulf). Συνόδευσε τον Πάπα στο Πονθιέ (Ponthieu)
Μετά τον θάνατο του Αγίου Βονιφάτιου (τιμάται 5 Ιουλίου), ο Πάπας Στέφανος του απέδωσε το Πάλλιον (στην αρχαία Ρώμη το Πάλλιον/Pallium ήταν ο πρόδρομος του σημερινού ωμοφόριου, το οποίο φορούσαν οι αρχιερείς πάνω από τις λειτουργικές σχολές) στο Άγιο Χροδεγάνο (754-755), καθιστώντας τον έτσι Αρχιεπίσκοπο, χωρίς όμως να ανυψώνει την Επισκοπή της Μετς.
Το 762, κατά τη διάρκεια μιας επικίνδυνης ασθένειας, εισήγαγε μεταξύ των ιερέων του μια αδελφότητα της προσευχής γνωστή ως η ένωση του Attigny. Ο Άγιος Χροδεγάνος ήταν άριστος γνώστης των Λατινικών και των Αρχαίων Γερμανικών (Old High German).
Πέθανε στη Μετς στις 6 Μαρτίου 766 και θάφτηκε στο Αββαείο του Γκορζ (Gorze).
Το έργο του Αγίου Χροδεγάνου συνετέλεσε στην πνευματική αναγέννηση στα τέλη του ογδόου και ενάτου αιώνα. Το 748 ίδρυσε το Αββαείο του Γκορζ, κοντά στη Μετς. Επίσης, ίδρυσε την Μονή του Αγίου Πέτρου κοντά στις όχθες του Μοζέλλα ποταμού και έκανε πολλά για τις μονές του Γκένγκεμπαχ (Gengenbach) και του Λορς (Lorsch). Για τις δύο τελευταίες μονές λέγεται ότι είχε αποκτήσει τα ιερά λείψανα του Αγίου Ναζαρίου (τιμάται 12 Ιουνίου), και για το Γκορζ τα ιερά λείψανα του Αγίου Γοργονίου (τιμάται 12 Μαρτίου).
Περίπου το 755, έγραψε έναν ειδικό κανόνα για τη λειτουργία των μοναστηριών, το Regula Canonicorum, γνωστό αργότερα ως «Κανόνας του Χροδεγάνου». Ο Κανόνας, που περιέχει τριάντα τέσσερα κεφάλαια, βασίστηκε στον Κανόνα του Αγίου Βενέδικτου Νουρσίας και στον Κανόνα του Αγίου Αυγουστίνου. Ο σκοπός του Κανόνα ήταν κυρίως ποιμαντικός, να ενθαρρύνει την αμοιβαία υποστήριξη μιας κοινότητας ως θεμέλιο σε μια μοναστική εγκατάσταση αναγνωρίζοντας παράλληλα τις πολύ διαφορετικές ευθύνες των κανόνων που εξυπηρετούν τις πνευματικές ανάγκες των λαϊκών.
Ο Άγιος Χροδεγάνος αναγκάστηκε να προσαρμόσει τον Κανόνα του Αγίου Βενέδικτου, ιδιαίτερα όσον αφορά τη φιλοξενία που χαρακτηρίζει τα μοναστήρια και τη φροντίδα των ασθενών καθώς δεν υπήρχαν ούτε ξενώνες ούτε νοσοκομεία σε καθεδρικούς ναούς.
Ο κανόνας κυκλοφόρησε ευρέως και έδωσε σημαντική ώθηση στη διάδοση της κοινωνικής ζωής μεταξύ των κοσμικών κληρικών. Το 816 ενσωματώθηκε στο Institutio canonicorum Aquisgranensis που συντάχθηκε από τη Σύνοδο του Άαχεν μεταξύ 816 και 819 όπου αποτέλεσε ορόσημο για την θέσπιση των Κανόνων για την μοναστική ζωή. Μέχρι τον 11ο και τον 12ο αιώνα, ο Κανόνας του Αγίου Χροδεγάνου είχε αντικαταστάθει σταδιακά από πιο δημοφιλείς κανόνες βασισμένους στον Κανόνα του Αγίου Αυγουστίνου.
Φαίνεται πιθανό ότι ο Κανόνας του Αγίου Χροδεγάνου μεταφέρθηκε από Ιρλανδούς μοναχούς στην πατρίδα τους από τα μοναστήρια της βορειοανατολικής Γαλατίας και ότι οι Ιρλανδοί αναχωρητές οι οποίοι αρχικά ήταν αδέσμευτοι από τους κανόνες του μοναστηριού που ανήκαν, αρχισαν να δεσμεύονται από αυτόν. Ο κανόνας του Céli Dé, ο οποίος διατηρείται στο Leabhar Breac και αποδίδεται στον Άγιο Μαέλ/Máel (τιμάται 7 Ιουλίου), γράφτηκε πιθανώς τον 9ο αιώνα από έναν από τους μοναχούς του, είναι ανάλογος με αυτόν του Αγίου Χροδεγάνου.
Κατά τη διάρκεια του 9ου αιώνα γίνεται αναφορά σε εννέα τοποθεσίες στην Ιρλανδία συμπεριλαμβανομένων των Αρμά (Armagh), Κλόουνμακνόιζ (Clonmacnoise), Κλόουνις (Clones), Ντέβενις (Devenish) και Σλίγκο (Sligo), όπου αυτές οι μοναστικές κοινότητες αλλά και κοινότητες ερημιτών ιδρύθηκαν ως ένα είδος παραρτήματος των τακτικών μοναστικών ιδρυμάτων και φαίνονται ότι είχαν τη φροντίδα των φτωχών και των άρρωστων.
Ο Άγιος Χροδεγάνος ήταν Επίσκοπος Μετς (Metz) από το 742 ή 748 μέχρι το θάνατό του. Υπηρέτησε ως καγκελάριος για τον συγγενή του, Κάρολο Μαρτέλο (ήταν Φράγκος πολιτικός και στρατιωτικός ηγέτης, ο οποίος ως δούκας των Φράγκων και μαγιορδόμος ήταν ο de facto ηγεμόνας της Φραγκίας από το 718 μέχρι τον θάνατό του). Μερικοί μελετητές ισχυρίζονται ότι είναι ο πρόγονος της δυναστείας του Οίκου των Ροβερτιδών.
Γεννήθηκε στις αρχές του ογδόου αιώνα στο Εσμπαί (Hesbaye) (Βέλγιο, γύρω από τα παλιά ρωμαϊκά civitas του Τόνγκερεν/Tongeren) από μια ευγενή οικογένεια των Φράγκων, ενδεχομένως γιος του Σιγράμνου (Sigramnus), κόμη του Εσμπαί και της Λανδράδας (Landrada), κόρης του Λαμβέρτου Β' του Εσμπαί (Lambert II of Hesbaye). Η Λανδράδα ήταν η αδελφή της Ροτρούδης (Rotrude), πρώτης συζύγου του Καρόλου Μαρτέλου.
Σπούδασε αρχικά στο μοναστήρι του Αγίου Τρούντο/Saint-Trond (τιμάται 23 Νοεμβρίου), ένα από τα παλαιότερα και πιο ισχυρά μομαστήρια στις Κάτω Χώρες, και στη συνέχεια στην εκκλησιαστική σχολή της Μετς. Στην αυλή του Καρόλου Μαρτέλου έγινε δημοψήφισμα για την εκλογή του σε καγκελάριο, και το 737 πρωθυπουργός. Κάποια στιγμή το 742, κλήθηκε για να διαδεχθεί τον Άγιο Σιγιλβάδο/Sigibald (τιμάται 26 Οκτωβρίου) στον επισκοπικό θρόνο της Μετς, διατηρώντας παράλληλα το πολιτικό του γραφείο.
Το 753 συναντήθηκε και συνόδευσε τον Πάπα Στεφάνου Β' όταν επισκέφθηκε τη Γαλλία για να ζητήσει βοήθεια κατά της εισβολής των Λομβαρδών. Ως απεσταλμένος - εκπρόσωπος στο φραγκικό βασίλειο, συμμετείχε άμεσα στη στέψη του Πιπίνου (Pepin) το 754, και την επακόλουθη ήττα του Λομβαρδού βασιλιά Αϊστούλφου (Aistulf). Συνόδευσε τον Πάπα στο Πονθιέ (Ponthieu)
Μετά τον θάνατο του Αγίου Βονιφάτιου (τιμάται 5 Ιουλίου), ο Πάπας Στέφανος του απέδωσε το Πάλλιον (στην αρχαία Ρώμη το Πάλλιον/Pallium ήταν ο πρόδρομος του σημερινού ωμοφόριου, το οποίο φορούσαν οι αρχιερείς πάνω από τις λειτουργικές σχολές) στο Άγιο Χροδεγάνο (754-755), καθιστώντας τον έτσι Αρχιεπίσκοπο, χωρίς όμως να ανυψώνει την Επισκοπή της Μετς.
Το 762, κατά τη διάρκεια μιας επικίνδυνης ασθένειας, εισήγαγε μεταξύ των ιερέων του μια αδελφότητα της προσευχής γνωστή ως η ένωση του Attigny. Ο Άγιος Χροδεγάνος ήταν άριστος γνώστης των Λατινικών και των Αρχαίων Γερμανικών (Old High German).
Πέθανε στη Μετς στις 6 Μαρτίου 766 και θάφτηκε στο Αββαείο του Γκορζ (Gorze).
Το έργο του Αγίου Χροδεγάνου συνετέλεσε στην πνευματική αναγέννηση στα τέλη του ογδόου και ενάτου αιώνα. Το 748 ίδρυσε το Αββαείο του Γκορζ, κοντά στη Μετς. Επίσης, ίδρυσε την Μονή του Αγίου Πέτρου κοντά στις όχθες του Μοζέλλα ποταμού και έκανε πολλά για τις μονές του Γκένγκεμπαχ (Gengenbach) και του Λορς (Lorsch). Για τις δύο τελευταίες μονές λέγεται ότι είχε αποκτήσει τα ιερά λείψανα του Αγίου Ναζαρίου (τιμάται 12 Ιουνίου), και για το Γκορζ τα ιερά λείψανα του Αγίου Γοργονίου (τιμάται 12 Μαρτίου).
Περίπου το 755, έγραψε έναν ειδικό κανόνα για τη λειτουργία των μοναστηριών, το Regula Canonicorum, γνωστό αργότερα ως «Κανόνας του Χροδεγάνου». Ο Κανόνας, που περιέχει τριάντα τέσσερα κεφάλαια, βασίστηκε στον Κανόνα του Αγίου Βενέδικτου Νουρσίας και στον Κανόνα του Αγίου Αυγουστίνου. Ο σκοπός του Κανόνα ήταν κυρίως ποιμαντικός, να ενθαρρύνει την αμοιβαία υποστήριξη μιας κοινότητας ως θεμέλιο σε μια μοναστική εγκατάσταση αναγνωρίζοντας παράλληλα τις πολύ διαφορετικές ευθύνες των κανόνων που εξυπηρετούν τις πνευματικές ανάγκες των λαϊκών.
Ο Άγιος Χροδεγάνος αναγκάστηκε να προσαρμόσει τον Κανόνα του Αγίου Βενέδικτου, ιδιαίτερα όσον αφορά τη φιλοξενία που χαρακτηρίζει τα μοναστήρια και τη φροντίδα των ασθενών καθώς δεν υπήρχαν ούτε ξενώνες ούτε νοσοκομεία σε καθεδρικούς ναούς.
Ο κανόνας κυκλοφόρησε ευρέως και έδωσε σημαντική ώθηση στη διάδοση της κοινωνικής ζωής μεταξύ των κοσμικών κληρικών. Το 816 ενσωματώθηκε στο Institutio canonicorum Aquisgranensis που συντάχθηκε από τη Σύνοδο του Άαχεν μεταξύ 816 και 819 όπου αποτέλεσε ορόσημο για την θέσπιση των Κανόνων για την μοναστική ζωή. Μέχρι τον 11ο και τον 12ο αιώνα, ο Κανόνας του Αγίου Χροδεγάνου είχε αντικαταστάθει σταδιακά από πιο δημοφιλείς κανόνες βασισμένους στον Κανόνα του Αγίου Αυγουστίνου.
Φαίνεται πιθανό ότι ο Κανόνας του Αγίου Χροδεγάνου μεταφέρθηκε από Ιρλανδούς μοναχούς στην πατρίδα τους από τα μοναστήρια της βορειοανατολικής Γαλατίας και ότι οι Ιρλανδοί αναχωρητές οι οποίοι αρχικά ήταν αδέσμευτοι από τους κανόνες του μοναστηριού που ανήκαν, αρχισαν να δεσμεύονται από αυτόν. Ο κανόνας του Céli Dé, ο οποίος διατηρείται στο Leabhar Breac και αποδίδεται στον Άγιο Μαέλ/Máel (τιμάται 7 Ιουλίου), γράφτηκε πιθανώς τον 9ο αιώνα από έναν από τους μοναχούς του, είναι ανάλογος με αυτόν του Αγίου Χροδεγάνου.
Κατά τη διάρκεια του 9ου αιώνα γίνεται αναφορά σε εννέα τοποθεσίες στην Ιρλανδία συμπεριλαμβανομένων των Αρμά (Armagh), Κλόουνμακνόιζ (Clonmacnoise), Κλόουνις (Clones), Ντέβενις (Devenish) και Σλίγκο (Sligo), όπου αυτές οι μοναστικές κοινότητες αλλά και κοινότητες ερημιτών ιδρύθηκαν ως ένα είδος παραρτήματος των τακτικών μοναστικών ιδρυμάτων και φαίνονται ότι είχαν τη φροντίδα των φτωχών και των άρρωστων.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου