Άγιος Νεομάρτυς Δημήτριος Μπεζάν ο Ομολογητής, από το Χιρλάου της Ρουμανίας. Ημέρα Μνήμης: 27 Δεκεμβρίου.

Άγιος Νεομάρτυς Δημήτριος Μπεζάν ο Ομολογητής, από το Χιρλάου της Ρουμανίας. Ημέρα Μνήμης: 27 Δεκεμβρίου.

Η Θεία Πρόνοια τον ενίσχυσε και αντιμετώπισε τις απάνθρωπες συνθήκες της επί 24 χρόνια ταλαιπωρίας του σε διάφορες φυλακές, για την πίστη και αγάπη του στον Χριστό, με υπομονή, καρτερία, δοξολογία και ευχαριστία προς τον Θεόν. Αξίζει με ιδιαίτερη προσοχή να μαθητεύσουμε στα θαυμαστά γεγονότα της ζωής του, που έζησε μέσα σε θλίψεις και δοκιμασίες, αλλά χαρούμενος.

Σαν στρατιωτικός ιερέας στο Ανατολικό μέτωπο, σε ηλικία 32 ετών, υπέφερε για 7 χρόνια σαν αιχμάλωτος στα στρατόπεδα συγκεντρώσεως στην Ρωσία και Σιβηρία. Γλιτώνοντας, ως από θαύμα, από την καταδίκη σε θάνατο, στάλθηκε στην Ρουμανία όπου καταδικάστηκε ισόβια στις κομουνιστικές φυλακές της Ρουμανίας και παρέμεινε μέχρι το 1964.

Μετά την απελευθέρωση του διορίστηκε, με μεγάλη δυσκολία, σε μια μικρή ενορία στο χωριό Γκιαδασάνι του νομού Νεάμτζι όπου με μεγάλο ζήλο εξυπηρετεί τους πιστούς για πέντε περίπου χρόνια.

Η μεγάλη κοσμοσυρροή ενόχλησε τους άθεους διώκτες των χριστιανών και τον οδήγησαν σε μια νέα δίκη όπου συνταξιοδοτήθηκε και εξορίστηκε σε κατ' οίκον περιορισμό στο πατρικό του σπίτι στο Χιρλάου το 1970. Με τέτοιες συνθήκες έζησε για 20 ακόμη χρόνια μέχρι το 1990, με φόβο και ταπείνωση από τους φύλακες. Δεν είχε την άδεια να λειτουργήσει σαν ιερεύς, ούτε και να κινηθεί ελεύθερος.

Εγκαταλελειμμένος από τους συναδέλφους του, λογοκρινόμενος και υπό παρακολούθηση από τις αρχές, ο πατήρ Δημήτριος, δεν απελπίστηκε, ούτε στενοχωρήθηκε, αλλά τα δέχτηκε όλα με χαρά, σαν από το χέρι του Θεού, με υπομονή και ευχαριστία, σαν άλλος μικρός Ιώβ. Οι μοναδικοί αληθινοί του φίλοι στα χρόνια αυτά ήταν οι πιστοί από τα γύρω χωριά και λίγοι ιερείς και μοναχοί, που τον αναζητούσαν με μεγάλη διακριτικότητα, για να τον συμβουλευθούν.

Στα τελευταία του χρόνια, αν και είχε περισσότερη ελευθερία, ο π. Δημήτριος, ήταν όλο και περισσότερο άρρωστος. Την ημέρα συμβούλευε και παρηγορούσε τους προσερχόμενους πιστούς, ενώ την νύχτα προσευχόταν στο φως του κανδηλιού, στο ταπεινό σπιτάκι του και χαιρόταν κατά Χριστόν.

Το βράδυ της 27 Σεπτεμβρίου του 1995 παρέδωσε την ψυχή του στον Κύριο, τον οποίον τόσο πολύ αγάπησε και ομολόγησε με θάρρος ενώπιον των ανθρώπων.

Στην συνέχεια, θα γνωρίσουμε στιγμιότυπα από την περιπετειώδη ζωή του αξιομακάριστου και ηρωικού συγχρόνου μαρτυρικού κληρικού της Ρουμανικής Εκκλησίας, όπως αποκαλύπτονται μέσα από τις ερωταποκρίσεις που ακολουθούν και μας διέσωσε ο πνευματικός πατήρ Ιωαννίκιος Μπάλαν από την Μονή της Συχαστρίας, τον οποίον και ευχαριστούμε δια την άδεια και ευλογία του, δια να εκδοθεί και στην ελληνική γλώσσα προς δόξα του Κυρίου και Σωτήρος ημών Ιησού Χρίστου και ψυχική ωφέλεια των ορθοδόξων Ελλήνων Χριστιανών. 

Η ΧΑΡΑ ΤΗΣ ΤΑΛΑΙΠΩΡΙΑΣ

Αναμνήσεις από την περίοδο της φυλακίσεως.

1. Πείτε μας κάτι για την γενέτειρα σας;

Γεννήθηκα στις 26 Οκτωβρίου του 1909 στην πόλη Χιρλάου του νομού Ιασίου από γονείς ορθοδόξους, τον Ιωάννη και την Μαρία. Όταν κάποιος με ρωτάει κάτι τέτοιο, του απαντώ: Μένω εδώ από 2.000 χρόνια, ίσως και περισσότερα. Έχω αυτή την συνείδηση, ότι ανήκω σ' αυτό τον τόπο και σ' αυτό το έθνος. Εδώ πρόλαβα τον προπάππου μου, τον παππού μου, τον πατέρα μου. Μόνο που ήταν άλλα σπίτια, που καταστράφηκαν.

2. Πότε σπουδάσατε στην Θεολογική και ιστορική Σχολή;

Μεταξύ των ετών 1931-1936, και έγινε ταυτόχρονα η φοίτηση και στις δύο Σχολές, διότι ήταν τότε δυνατόν.

3. Πριν την αιχμαλωσία, το 1942, με τι ασχοληθήκατε.

Είναι δύσκολο να απαντήσω. Είναι πάρα πολλά. Ήμουν καθηγητής. Το πως χειροτονήθηκα είναι δύσκολο να εξηγήσω. Το 1940 ήμουν στο κάστρο του Χοτίν, με το σύνταγμα και ήμουν ανθυπολοχαγός λοκατζής. Ήλθε μια διαταγή από τον βασιλιά Κάρολο που έλεγε: "Όλοι οι θεολόγοι που θέλουν να χειροτονηθούν είναι για δυο μήνες ελεύθεροι, να πάνε σπίτια τους για να παντρευτούν, να χειροτονηθούν και να έρθουν με τα αποδεικτικά χαρτιά και θα αποφύγετε τον πόλεμο". Μεταξύ αυτών ήμουν και εγώ. Περίπου 6 μήνες πριν τον πόλεμο ήλθα στο Βουκουρέστι και σε δυο ώρες παντρεύτηκα πολιτικά και θρησκευτικά. Συνάντησα στο δρόμο μια συμφοιτήτρια, η οποία μου είπε "Έλα να παντρευτούμε" χωρίς να το ζητήσω εγώ, και παντρευτήκαμε. Δεν κράτησε αυτός ο γάμος ο βεβιασμένος. Δεν μου ήλθε στο μυαλό να χειροτονηθώ άγαμος, θα ήταν καλύτερα να μην μπέρδευα με γυναίκα διότι όταν με έβαλαν στην φυλακή με χώρισε και ξαναπαντρεύτηκε. Δεν έπρεπε να παντρευτώ και πάντα λυπόμουνα γι' αυτό.

4. Αναφέρατε μας για την χειροτονία σας και τι ιδιαίτερα σας συγκίνησε.

Το 1940 Μητροπολίτης της Βόρειας Μπουκοβίνας ήταν ο Τίτος Σιμέδρεα με έδρα το Τσέρνοβιτς. Ήταν λόγιος ιεράρχης και μεγάλος ιστορικός. Αυτός με χειροτόνησε. πριν την χειροτονία μου είπε: "Εγώ σε χειροτονώ, αλλά να ξέρης, όταν θα είσαι γονατιστός, με τα χέρια πάνω στην Αγία Τράπεζα και θα βάλω τα χέρια μου πάνω στο κεφάλι σου, να ζητήσεις από τον Θεό ένα χάρισμα. Την Χάρι της Ιεροσύνης την έχουν όλοι οι ιερείς, όμως τα χαρίσματα δεν τα έχουν όλοι. Υπάρχει μια διαφορά. Γνωρίζουμε ότι την Χάρι της Ιεροσύνης, ένα από τα επτά Μυστήρια, την έχουν όλοι οι ιερείς, όμως το χάρισμα είναι ένα ειδικό δώρο που το έχει κάποιος. Μπορεί και να μην είναι " ιερεύς" ειδικά όμως το έχουν οι ιερείς, αν το ζητούν! Και ζήτησα. "Βρίσκομαι, είπα, σε μια καθοριστική της ζωής μου Δώσε μου Κύριε να λειτουργώ με πίστη και δάκρυα, για να κερδιθούν περισσότερες ψυχές και μου έδωσε.. Όταν πήγα στο σύνταγμα, στο κάστρο Χοτίν, με τα χαρτιά, ότι χειροτονήθηκα, ξέροντας πως θα με αφήσουν να επιστρέψω στο σπίτι μου, παρουσιάστηκα στον αξιωματικό του Γενικού Επιτελείου και του έδωσα τα χαρτιά του γάμου και της χειροτονίας. Με κοίταξε χαμογελαστά και μου είπε: "Κύριε ανθυπολοχαγέ, θα πας στο ραφείο και πες στον διευθυντή να σου βάλει ακόμη δυο γαλόνια στον ώμο. Επήγα και μου έβαλαν ακόμη δύο και έγινα λοχαγός. Ξαναγύρισα στον αξιωματικό του Γενικού Επιτελείου και μου είπε: "Από τώρα είσαι στρατιωτικός μας ιερέας". Δεν γλίτωσα. Από τότε δεν ήμουν πια ελεύθερος μέχρι το 1964. Αυτό ήταν το θέλημα του Θεού.

5. Σαν στρατιωτικός Ιερέας στο Ανατολικό μέτωπο, ποια ιδιαίτερη αποστολή κάνατε;

-Στα μετόπισθεν βάπτισα πολλούς Ρώσους, εκατοντάδες και χιλιάδες, αρχίζοντας από τον ποταμό Προύτ και μέχρι το Στάλινγκρατ. Μια φορά βάπτισα σε μια ημέρα 300 άτομα. Δεν ήταν εύκολο. Κάθε μέρα πήγαινα στην πρώτη γραμμή για να δώσω το αντίδωρο στους στρατιώτες. Ήταν πολύ επικίνδυνο. Νομίζω ότι βάπτισα πάνω από εκατό χιλιάδες Ρώσους.

6. Είχατε Θεία Κοινωνία;

Ναι. Ήμασταν πολύ καλά οργανωμένοι. Η στρατιωτικό επίσκοποι μας έδωσε στον καθένα ένα φορητό ιερό. Μια φορά το Πάσχα κοινώνησα ένα ολόκληρο σύνταγμα από 3.600 άτομα.

7. Τους εξομολογήσατε πριν την Θεία Κοινωνία;

-Τους εξομολόγησα με την κοινή εξομολόγηση, επειδή ήμασταν στο μέτωπο, και τους διάβασα την συγχωρητική ευχή. Στην εξομολόγηση έρχονταν, επειδή ήταν μπροστά στο θάνατο. Δεν συνάντησα δε κανένα να μου πει "Εγώ δεν είμαι ορθόδοξος και δεν εξομολογούμαι σ' εσένα!".

8. Ποιες είναι οι ιδιαίτερες αναμνήσεις σας από την μεγάλη στρατιωτική φυλακή στην Μονή Οράνκι;

Δεν ήταν στρατιωτική φυλακή, αλλά διεθνές στρατόπεδο των αιχμαλώτων. Σ' αυτό το στρατόπεδο που βρισκόταν στα δάση της Βόλγας, κοντά στην πόλη Γόρκι, σήμερα Νίζνη Νόβγοροντ, ήταν συγκεντρωμένοι περίπου 14.000 αξιωματικοί από όλες τις εθνικότητες της Ευρώπης, ακόμη και από την Ιαπωνία. Ήμασταν οργανωμένοι σε στρατιωτικούς σχηματισμούς για δουλειά και στρατωνιζόμενοι σε κτίρια και τρώγλες. Στο Οράνκι υπήρχε μια ανδρική μονή, με μοναχούς από αρχοντικές οικογένειες, όλοι λόγιοι, με βιβλιοθήκη, τυπογραφείο και κοινοβιακή ζωή. Οι σοβιετικοί κατήργησαν την μονή. Τους μοναχούς και τους ιερείς, περίπου 11.000, μαζεμένους από πολλές μονές και σκήτες, με επικεφαλή ένα Επίσκοπο, τους σκότωσαν γύρω στα 1919-1920, και τους έριξαν τον ένα πάνω στον άλλο σε μια χαράδρα στην αυλή της μονής και τους σκέπασαν με χώμα. Όταν ήρθαμε εμείς οι Ρουμάνοι στο Οράνκι, κάνοντας κάποιες ανασκαφές, απαραίτητες για το στρατόπεδο, βρήκαμε κάτι αποσαρκούμενα πτώματα, όπως αναφέρεται στον προφήτη Ιεζεκιήλ. Μια μεγάλη τάφρο γεμάτη λείψανα. Όλους τους είχαν πυροβολήσει στο κεφάλι επειδή δεν ήθελαν να συνεργασθούν με τους άθεους. Ανάμεσα τους καθόταν αναλλοίωτος, πάνω σε μία καρέκλα ένας αρχιερέας, που φορούσε ένα εγκόλπιο και μια εικόνα της Θεοτόκου. Με την έγκριση της ηγεσίας του στρατοπέδου τους ράντισα με αγιασμό και τους ξανασκεπάσαμε με το χώμα. Μετά, με την άδεια του διευθυντή του στρατοπέδου, έβγαλα τα λείψανα του αγίου Επισκόπου ανάμεσα από χιλιάδες μάρτυρες μοναχούς, τα τοποθέτησα σε ένα φέρετρο, που το φτιάξαμε εμείς οι Ρουμάνοι, και τα θάψαμε κοντά σε ένα πηγάδι στην αυλή της Μονής...

9. Μπορεί να θεωρηθούν άγιοι αυτοί οι μοναχοί που μαρτύρησαν για τον Χριστό; Ως και οι άλλοι χριστιανοί που σκοτώθηκαν με διαφόρους τρόπους από τους άθεους, κατά την διάρκεια του κομμουνισμού;

-Ναι, όλοι. Όπως είναι οι άγιοι μάρτυρες, ιερείς και μοναχοί, από το Οράνκι διότι προτίμησαν τον θάνατο, παρά να εκπέσουν από την πίστη. Και στην χώρα μας, στα δάση και στα βουνά σκοτώθηκαν ιερείς, και τα ονόματα τους αναφέρθηκαν σε διάφορα άρθρα. Και αυτοί μπορούν να θεωρούνται μάρτυρες του Χριστού και εθνομάρτυρες. Στο στρατόπεδο στην αρχή κάναμε μόνο τον αγιασμό, με φρουρούς στις πόρτες, επειδή δεν επιτρεπόταν δημόσια προσευχή. Ο καθένας προσευχόταν το πρωί και το βράδυ, όπως έμαθε από την μητέρα του. Προσευχόντουσαν δε όλοι. Ο θάνατος ήταν στην τρώγλη: ψείρες, κοριοί, τύφος, τρομερή παγωνιά έξω και απάνθρωπες δουλειές. Η ίδια κατάστασης ήταν και στα στρατόπεδα της Σιβηρίας-Καραγκάνδα, Αρχανγγέλση, Μπορκούτα και σε άλλα στρατόπεδα της Ρωσίας. Μετά το τέλος του πολέμου, σιγά, σιγά, οι Ρώσοι διοικητές έγιναν πιο παραχωρητικοί. Μας άφησαν να λειτουργούμε  Τους εξομολόγησα με την κοινή εξομολόγηση, επειδή ήμασταν στο μέτωπο, και τους διάβασα την συγχωρητική ευχή. Στην εξομολόγηση έρχονταν, επειδή ήταν μπροστά στο θάνατο. Δεν συνάντησα δε κανένα να μου πει "Εγώ δεν είμαι ορθόδοξος και δεν εξομολογούμαι σ' εσένα!".

10. Ποιες είναι οι ιδιαίτερες αναμνήσεις σας από την μεγάλη στρατιωτική φυλακή στην Μονή Οράνκι;

Δεν ήταν στρατιωτική φυλακή, αλλά διεθνές στρατόπεδο των αιχμαλώτων. Σ' αυτό το στρατόπεδο που βρισκόταν στα δάση της Βόλγας, κοντά στην πόλη Γόρκι, σήμερα Νίζνη Νόβγοροντ, ήταν συγκεντρωμένοι περίπου 14.000 αξιωματικοί από όλες τις εθνικότητες της Ευρώπης, ακόμη και από την Ιαπωνία. Ήμασταν οργανωμένοι σε στρατιωτικούς σχηματισμούς για δουλειά και στρατωνιζόμενοι σε κτίρια και τρώγλες. Στο Οράνκι υπήρχε μια ανδρική μονή, με μοναχούς από αρχοντικές οικογένειες, όλοι λόγιοι, με βιβλιοθήκη, τυπογραφείο και κοινοβιακή ζωή. Οι σοβιετικοί κατήργησαν την μονή. Τους μοναχούς και τους ιερείς, περίπου 11.000, μαζεμένους από πολλές μονές και σκήτες, με επικεφαλής ένα Επίσκοπο, τους σκότωσαν γύρω στα 1919-1920, και τους έριξαν τον ένα πάνω στον άλλο σε μια χαράδρα στην αυλή της μονής και τους σκέπασαν με χώμα. Όταν ήρθαμε εμείς οι Ρουμάνοι στο Οράνκι, κάνοντας κάποιες ανασκαφές, απαραίτητες για το στρατόπεδο, βρήκαμε κάτι αποσαρκούμενα πτώματα, όπως αναφέρεται στον προφήτη Ιεζεκιήλ. Μια μεγάλη τάφρο γεμάτη λείψανα. Όλους τους είχαν πυροβολήσει στο κεφάλι επειδή δεν ήθελαν να συνεργασθούν με τους άθεους. Ανάμεσα τους καθόταν αναλλοίωτος, πάνω σε μία καρέκλα ένας αρχιερέας, που φορούσε ένα εγκόλπιο και μια εικόνα της Θεοτόκου. Με την έγκριση της ηγεσίας του στρατοπέδου τους ράντισα με αγιασμό και τους ξανασκεπάσαμε με το χώμα. Μετά, με την άδεια του διευθυντή του στρατοπέδου, έβγαλα τα λείψανα του αγίου Επισκόπου ανάμεσα από χιλιάδες μάρτυρες μοναχούς, τα τοποθέτησα σε ένα φέρετρο, που το φτιάξαμε εμείς οι Ρουμάνοι, και τα θάψαμε κοντά σε ένα πηγάδι στην αυλή της Μονής...

11. Μπορεί να θεωρηθούν άγιοι αυτοί οι μοναχοί που μαρτύρησαν για τον Χριστό; ή και οι άλλοι χριστιανοί που σκοτώθηκαν με διαφόρους τρόπους από τους άθεους, κατά την διάρκεια του κομουνισμού;

Ναι, όλοι. Όπως είναι οι άγιοι μάρτυρες, ιερείς και μοναχοί, από το Οράνκι διότι προτίμησαν τον θάνατο, παρά να εκπέσουν από την πίστη. Και στην χώρα μας, στα δάση και στα βουνά σκοτώθηκαν ιερείς, και τα ονόματα τους αναφέρθηκαν σε διάφορα άρθρα. Και αυτοί μπορούν να θεωρούνται μάρτυρες του Χριστού και εθνομάρτυρες. Στο στρατόπεδο στην αρχή κάναμε μόνο τον αγιασμό, με φρουρούς στις πόρτες, επειδή δεν επιτρεπόταν δημόσια προσευχή. Ο καθένας προσευχόταν το πρωί και το βράδυ, όπως έμαθε από την μητέρα του. Προσευχόντουσαν δε όλοι. Ο θάνατος ήταν στην τρώγλη: ψείρες, κοριοί, τύφος, τρομερή παγωνιά έξω και απάνθρωπες δουλειές. Η ίδια κατάστασης ήταν και στα στρατόπεδα της Σιβηρίας-Καραγκάνδα, Αρχανγγέλση, Μπορκούτα και σε άλλα στρατόπεδα της Ρωσίας. Μετά το τέλος του πολέμου, σιγά, σιγά, οι Ρώσοι διοικητές έγιναν πιο παραχωρητικοί. Μας άφησαν να λειτουργούμε ελεύθεροι μέσα στις τρώγλες. Αργότερα, το καλοκαίρι, βγαίνατε στο οροπέδιο της αυλής της μονής, όπου κάναμε δημόσια προσευχές, και στις εορτές την Θεία Λειτουργία. Στο Οράνκι ήμασταν 23 ορθόδοξοι Ρουμάνοι ιερείς. Κατασκευάσαμε όλοι μας επιτραχήλια από γερμανικές σκηνές. Στις ιερές ακολουθίες που τελούσαμε οι ορθόδοξοι ιερείς, παρευρίσκονταν και άλλες εθνικότητες και έμεναν κατενθουσιασμένοι από την ψαλμωδία την ορθόδοξη και την ανδρική χορωδία που είχαμε από 100 περίπου άτομα.

12. Πως προσευχόσασταν τις Κυριακές οι Ρουμάνοι εκεί στο Οράνκι;

Όπως σας είπα, μαζευόμασταν στο οροπέδιο, τελούσαμε την Θεία Λειτουργία, κοινωνούσαμε, κάναμε μια ζωντανή ενθαρρυντική ομιλία, δοξάζαμε τον Θεό για όλα και πηγαίναμε στην συνέχεια για φαγητό και τους κοιτώνες.

13. Εξομολογήσατε και βαπτίσατε στο στρατόπεδο;

-Δεν είχαμε άδεια. Τελικά όμως βάπτισα μερικούς Ρώσους και μερικά παιδιά.

14. Για ποιο λόγο, π. Δημήτριε σας έστειλαν από την Ρωσία στη Ρουμανία το 1949;

-Όταν ήμουν στο Οράνκι βρήκαν οι Ρώσοι ένα δικό μου χειρόγραφο, γραμμένο πάνω σε φλούδα, με τίτλο "Η μεθόριος με τις πόλεις". Δηλαδή οι πόλεις της Βεσσαραβίας στο ποτάμι Νίστρα. Γι' αυτό ένα στρατιωτικό δικαστήριο της Μόσχας με καταδίκασε σε θάνατο. Πριν όμως με εκτελέσουν φώναξα· "είμαι Ρουμάνος πολίτης, και σύμφωνα με τους διεθνείς νόμους πρέπει να δικαστώ στην Ρουμανία". Μεταξύ των τελευταίων Ρουμάνων ομήρων έφτασα και εγώ Στην Ρουμανία με τον ποινικό φάκελο, στον οποίον έγραφε ότι πάντα υποστήριξα ότι η Βεσσαραβία και η Βόρεια Μπουκοβίνα αποτελούν ρουμανικά εδάφη. Αυτές τις αλήθειες τις υπεστήριξα ακόμη και γραπτά.

15. Πως φτάσατε στο Βουκουρέστι και στο Αιούντ;

Όλα τα πολιτικά ζητήματα κρινόταν από το στρατιωτικό δικαστήριο. Ήμουν ένας αγωνιστής κατά του κομμουνισμού... Κάποιος μου είπε ότι στο δικό μου φάκελο γράφει: "Μεγάλη πειστική δύναμη, μεγάλος εχθρός του κομμουνισμού. Να τον έχετε υπ' όψιν σας". Πολύ καλά με χαρακτήρισαν, και δεν θύμωσα γι' αυτό... Κατ' αρχήν, το 1948, με πήγαν Στην στρατιωτική φυλακή του Βουκουρεστίου. Ήταν μια αποθήκη των πολιτικών κρατουμένων. Εγώ ερχόμουν με τον φάκελο έτοιμο, αλλά έπρεπε να περάσω από την δίκη για να καταδικασθώ και από τους Ρουμάνους, επειδή οι Ρώσοι δεν είχαν το δικαίωμα να με καταδικάσουν. Καταδικάστηκα για ασήμαντα πράγματα, επειδή το Στρατιωτικό Δικαστήριο του Βουκουρεστίου δεν μπορούσε να υποστηρίξει ότι η Βεσσαραβία και η Μπουκοβίνα είναι ρωσικές περιοχές. Ούτε καν έγινε λόγος γι' αυτά τα θέματα. Και έτσι καταδικάστηκα στις φυλακές της Ζιλάβα, Αιούντ και μετά στα καταναγκαστικά στρατόπεδα της δουλειάς, μέχρι τον Αύγουστο του 1964.

16. Σε πόσα χρόνια σας καταδίκασαν στο Βουκουρέστι;

Στην αρχή ισόβια, μετά σε 25 χρόνια. Όμως μετά από περίπου 7 χρόνια, και κατόπιν διαφόρων διαταγμάτων, απελευθερώθηκαν όλοι. Έμενα όμως δεν μου επέτρεψαν να γυρίσω σπίτι. Με έστειλαν στο Μπαργκάν σε αναγκαστική κατοικία. Με πήγαν εκεί και μου είπαν "Εσύ διάλεξε ένα σπίτι". Όλα τα σπίτια ήταν κατοικήσιμα. Εγώ βρήκα ένα καλό σπίτι. Μου το παραχώρησε μια γιατρός, η οποία έμεινε εκεί. Όταν ήρθε ένας ιερέας ουνίτης του έδωσα ένα από τα δύο δωμάτια του σπιτιού μου. Από τον κτηνοτροφικό συνεταιρισμό μας έδωσαν ένα κρεβάτι, ένα τραπέζι, δυο καρέκλες, ένα στρώμα, μια κουβέρτα και ένα μαξιλάρι.

17. Χρήματα σας δίνανε;

Ναι. Μπορούσες να κερδίσεις μέχρι 14 μπάνι (ελάχιστο ποσό) την ώρα. Τα υπόλοιπα τα κρατούσε το Υπουργείο των Εσωτερικών για τον μισθό των επιτηρητών. Σαν καταδικασμένοι, πληρώναμε την διατροφή και το μισθό αυτών που μας φύλαγαν για να μην δραπετεύσουμε.

18. Πόσα χρόνια μείνατε στο Μπαραγκάν;

Περίπου τρία χρόνια, από το 1956 μέχρι το 1958. Δούλευα στον ορυζώνα και σε διάφορους κτηνοτροφικούς συνεταιρισμούς. Εκεί μείναμε όλοι σε ένα χωριό που το εγκατέλειψαν οι κάτοικοι από το Βανάτο. Ήμασταν όλοι πρώην φυλακισμένοι.

19. Οι σύζυγοι των καταδικασμένων ερχόταν εκεί στους συζύγους τους;

Ναι με την άδεια του Υπουργείου. Ακόμη και με τα παιδιά. Οι καταδικασμένοι όμως δεν είχαν αδεία να εγκαταλείπουν τον τόπο.

20. Άκουσα ότι χτίσατε εκεί και μια εκκλησία;

Όχι, βρήκαμε μια μικρή εκκλησία χτισμένη από πλίθρα. Εκεί εκτοπίστηκαν οι κάτοικοι από το Βανάτο. Έμειναν εκεί πέντε χρόνια.

21. Είχατε την άδεια να λειτουργήσετε στην εκκλησία;

Όταν ήρθα εκεί, βρήκα έναν ιερέα, Τάρτσεα, πολύ δραστήριο. Όμως, λόγω των συνεχών εκτοπισμών του, απεβίωσε βαριά άρρωστος στο Αιούντ. Οι ορθόδοξοι δεν ήμασταν πολλοί. Στην αρχή, σε ένα χωριό με 700 σπίτια, ήμασταν μόνο πέντε Ρουμάνοι. Μετά άρχισαν να έρχονται και φτάσαμε περίπου τριακόσιοι. Όλοι ερχόταν στην εκκλησία. Πρώτα πηγαίναμε στην αστυνομία, υπογράφαμε την παρουσία, και μετά πηγαίναμε όλοι στην εκκλησία.

22. Πως φτάσατε πάλι στο Αιούντ; Κανονικά θα έπρεπε να σας αφήσουν να πάτε σπίτι σας.

Δεν πιστεύαμε ποτέ ότι θα μας απελευθερώσουν. Απορούσαμε ακόμη ότι εκεί ήμασταν σε μια ημιελευθερία.

23. Και πως φτάσατε στο Αιούντ; Ποιος ο λόγος;

Επειδή έκανα θρησκευτική προπαγάνδα! Μιλούσα κάθε Κυριακή, χωρίς πολιτικές αναφορές, αλλά στο ορθόδοξο και ρουμανικό πνεύμα. Μια φορά τα Χριστούγεννα, π.χ. μίλησα για τον εκχριστιανισμό των Ρουμάνων, πως γεννηθήκαμε ταυτόχρονα και Ρουμάνοι και Χριστιανοί. Δυόμισι χρόνια τους μίλησα για τον Χριστό και για το ρουμανικό μας έθνος. Με αυτό τον τρόπο παρηγόρησα τις ψυχές των εκτοπισμένων, δια λόγου, προσευχής, εξομολογήσεως, ιερών βιβλίων και Θείας Ευχαριστίας. Η εκκλησία ήταν γεμάτη. Όλοι είχαν ανάγκη από ιερέα, ενθάρρυνση, συμβουλή. Τα θέματα είχαν πάντα θρησκευτικό και ιστορικό περιεχόμενο. Οι ομιλίες δεν ήταν για δέκα λεπτά, κρατούσαν και μια ώρα. Ερχόταν ακόμη και οι συγγενείς των φυλακισμένων για να τις ακούσουν.

Γι` αυτό σας έστειλαν πίσω στο Αιούντ;

Όχι δεν με έστειλαν στο Αιούντ. Τους αντιπροσωπευτικούς μας πήγαν στην Ασφάλεια στην Κωνστάντσα. Μας καταδίκασαν και πάλι. Έμενα για 25 χρόνια, γιατί ήμουν επικεφαλής της ομάδας. Ήταν το 1959.

24. Φυλακιστήκατε το 1959 μαζί με τους Πατέρες Staniloae, Benedict kai Arsenie Papacioc?

Ναι.

Επομένως, στην Κωνστάντσα σας καταδίκασαν πάλι.

Ναι. Έγινε μια νέα δίκη. Στην αρχή μας καταδίκασαν ισόβια, όλους μαζί. Μετά, δια διατάγματος, μας έδωσαν από 25 χρόνια. Έτσι γινόταν. Τελικά και αυτοί που καταδικάστηκαν σε ένα χρόνο, και εκείνοι που καταδικάστηκαν σε 25, το 1964 αποφυλακίστηκαν όλοι.

25. Από το 1942 μέχρι το 1964 δεν ήσασταν ελεύθερος καθόλου;

Όχι, αδελφοί. Όλο αυτό τον καιρό, χωρίς διακοπή, ήμουν φυλακισμένος. Μόνο οι μορφές της καταδίκης ήταν διαφορετικές. Πιο εύκολα ήταν στο Μπαραγκάν.

25. Σε ποιες φυλακές εκτελέσατε την ποινή σας, μετά από τον ερχομό σας από την Ρωσία;

Πρώτα στο Βουκουρέστι, στη στρατιωτική φυλακή. Μετά την δίκη, στην Ζιλάβα, μετά στο Βακαρέστι από το Βακαρέστι στο Αιούντ από το Αιούντ στην διώρυγα, Δούναβη - Μαύρη Θάλασσα από την διώρυγα πάλι στην Ζιλάβα, μετά στο ορυχείο στο Κάυνικ, στις Μαραμούρες. Ύστερα πάλι στο Αιούντ, από όπου αποφυλακίστηκα τον Αύγουστο του 1964.

26. Πως εξομολογούσατε στο Αιούντ;

Πολύ εύκολα. Τους εξομολογούσα στο κελί τους ή από τον τοίχο. Αν καθόμουν με το στόμα στον τοίχο, με άκουγε πολύ καλά.

27. Πως, εξομολογούσατε δια μέσου του τοίχου;

Πρώτα έβαζα εγώ το αυτί στον τοίχο και άκουγα την εξομολόγηση των αμαρτιών. Μετά έβαζαν αυτοί το αυτί στον τοίχο και τους έδιδα συμβουλές.

28. Την συγχωρευτική ευχή πως την διαβάζατε;

Πάλι μέσω του τοίχου. Μόνο σ' αυτούς που ήταν στο κελί μου, έκανα την κανονική εξομολόγηση.

29. Εξομολογήσατε πολλούς δια μέσου του τοίχου;

Εκατοντάδες.

30. Είχατε Θεία Κοινωνία στην φυλακή;

Ναι. Ένας ιερέας από την πόλη μας την έστελνε. Μου την έφερνε ένας αστυνόμος, ο οποίος πριν ήταν ψάλτης στην εκκλησία. Την κρατούσα κρυμμένη στο γιακά του πουκαμίσου και όταν ήμουν προετοιμασμένος κοινωνούσα. Και αν κάποιος από τους κρατουμένους ήταν άρρωστος ή ετοιμοθάνατος, τον εξομολογούσα και τον κοινωνούσα κρυφά και έτσι έφευγε στον Χριστό. Πάντα είχα Θεία Κοινωνία. Όταν γύρισα σπίτι, με αυτή την Κοινωνία κοινώνησα.

31. Και ο αστυνόμος ήθελε να σας φέρει την Θεία Κοινωνία;

Μα, πάτερ ήταν χριστιανός! Σε μάλωνε, σε χτυπούσε με το παλούκι, όμως σε εξυπηρετούσε. Έκαναν και αυτοί ότι μπορούσαν. Μόνο που εμείς δεν μπορούσαμε να το ανταποδώσουμε με κανένα τρόπο.

32. Ακούγατε τις καμπάνες να χτυπούν;

Ναι. Ήμασταν σε απόσταση μόνο 500 μέτρων από την εκκλησία, και οι καμπάνες χτυπούσαν ευθεία στην φυλακή. Ήταν τόσο καλά εναρμονισμένες, που έκλαιγες. Μας ανήγγειλαν όλες τις ακολουθίες. Και το Πάσχα το εορτάσαμε ωραία. Αυτός ο ιερέας μας έστελνε κόκκινα αυγά και τσουρέκι το Πάσχα. Ο Θεός να του τα ανταποδώσει! Ακουστέ πως εορτάζαμε εμείς το Πάσχα! Όταν όλοι οι φυλακισμένοι έψαλλαν το "Χριστός Ανέστη", οι αστυνόμοι μας έβριζαν, μας χτυπούσαν με τα παλούκια, όμως εμείς συνεχίζαμε να ψάλλουμε! Εκεί έζησα πιο έντονα την χαρά της Αναστάσεως! Εκεί και στο Οράνκι!

33. Γιατί σας χτυπούσαν;

Ο διευθυντής τους διέταζε: "Χτυπήστε τους! Δεν βλέπετε ότι είναι χριστιανοί;". Έλεγε μια κουβέντα: "Σκοτώστε τους με την δική μου ευθύνη". Και στην Ζιλάβα μας χτυπούσαν, όμως στο Αιούντ μας χτυπούσαν συστηματικά. Τα χτυπήματα όμως δεν ήταν τόσο δυνατά, εκτός από δύο κρατητήρια. Τον χειμώνα, σε έβαζαν στην τουαλέτα, χωρίς παράθυρα, μόνο με εσώρουχα, 10-15 ημέρες. Πέθαινες από κρύο. Το καλοκαίρι σε βάζανε σε κρατητήριο χωρίς φως, που έκαιγαν απορρίμματα από το ξυλουργείο. Ψηνόσουν, πέθαινες χωρίς αέρα! Τρομερή βαρβαρότητα. Ξεπέρασαν αυτούς από την Σιβηρία. Άκουσα ότι έριχναν νερό πάνω σε κάποιους επισκόπους όταν έξω ήταν μείον 50 βαθμούς, και γίνονταν τεμάχια πάγου. Και στο Αιούντ το έκαναν αυτό, στο κρατητήριο. Έριξαν νερό πάνω τους και πέθαιναν σύσπαστοι. Δεν μπορούσαμε να ξέρουμε πόσοι πέθαναν στο Αιούντ. Δεν κρατούσαν καθόλου κατάστιχα.

34. Νομίζω ότι δεν ήταν ένας πόλεμος κατά των Ρουμάνων, αλλά κατά των χριστιανών.

Ναι. Φανερά. Οι πιο καταδιωγμένοι ήμασταν εμείς οι ορθόδοξοι ιερείς.

35. Ήσασταν πολλοί στα απομονωτήρια, στο Αιούντ;

Ναι, 200. Συνολικά στην φυλακή του Αιούντ ήμασταν περίπου δέκα χιλιάδες κρατούμενοι. Εμείς δεν δεχτήκαμε την αναμόρφωση. Τους είπαμε ότι παραμένουμε όπως είμαστε. Μας τιμώρησαν, αλλά δεν είμαι θυμωμένος. Μας έδιδαν μισή μερίδα φαγητού. Ήμασταν μαθημένοι με αυτές τις αθλιότητες. Εμείς ήμασταν οι τελευταίοι πέντε που βγήκαμε από την φυλακή στις 22 Αυγούστου του 1964.

36. Τελευταίοι πέντε;

Είναι ο πάτερ Ιωάννης, ο ιερέας Δημήτριος Μπεζάν, ένας καθηγητής από το Ιάσιο, Σιμιονέσκου, πολύ καλός χριστιανός και δύο αγρότες, πολύ καλοί, πολύ καλοί! Νομίζω ότι ο καλύτερος άνθρωπος που βγήκε από την φυλακή του Αιούντ ήταν ένας αγρότης, ο Θεόδωρος Ποπέσκου, ένας πραγματικός άγιος. Υπέφερε πολύ αλλά ποτέ δεν διαμαρτυρήθηκε! Εγώ διαμαρτυρόμουν που και που, αναζητούσα ακόμη την δικαιοσύνη.

37. Μπορείτε να κάνετε την νοερή προσευχή;

Ναι, με το έλεος του Θεού. Την απέκτησα στην φυλακή. Τώρα την κάνω ιδίως την νύχτα, όταν είμαι μόνος με τον Θεό. Να σας πω ένα θαύμα: Σε(μια από τις συνεδριάσεις υπό την διεύθυνση του πολιτικού Συνταγματάρχη παρουσία και άλλων πολιτικών, ένας απ' αυτούς είπε "Κύριε Συνταγματάρχα, επιτρέψτε μου να προκαλέσω τον πατέρα Μπεζάν, ο οποίος μου είναι πολύ συμπαθητικός". "Ποιος είναι αυτός;". Σηκώθηκα όρθιος. Ήμουν μπροστά, για να μην χάσω τίποτα απ' όσα είπαν εκεί. "Εσύ είσαι;". "Ναι!". "Πάτερ Μπεζάν, εσύ πιστεύεις στους αγγέλους;". "Πιστεύω. Γιατί να μην πιστεύω; Δεν υπάρχει λόγος να μην πιστεύω! Είναι δημιουργήματα πνευματικής φύσεως στην διακονία του Θεού. Άγγελος σημαίνει, στα ελληνικά, απεσταλμένος. Είναι οι κλητήρες του Θεού". "Θες να μου δείξεις έναν άγγελο, εδώ και τώρα;" μου είπε. Στεκόμουν και τον κοιτούσα. "Πράγματι θέλεις να δεις έναν άγγελο;" τον ρώτησα. Δεν είπαν λέξη, δεν ακουγόταν ούτε μια ανάσα. Αναρωτιόντουσαν: "Για να δούμε τι θα κάνει αυτός ο παπάς!". Και όπως περίμεναν εμφανίστηκε, πρώτα ένα πολύ σκοτεινό σύννεφο.

38. Ήσασταν έξω, στην αυλή;

Όχι, στην τραπεζαρία όμως η τραπεζαρία είχε πάνω στην είσοδο και στην έξοδο δύο παράθυρα. Το σύννεφο σχεδόν σκοτείνιασε την τραπεζαρία, και άρχισε αμέσως να βρέχει, με βροντές και αστραπές. Και του είπα: "Επέτρεψε μου, κύριε Δάνκου, να προσευχηθώ!". "Έχεις ένα λεπτό". Μου επέτρεψε. Όλοι περίμεναν με περιέργεια, Έπρεπε να τους δείξω έναν άγγελο! Έξω άρχισε να φυσά δυνατός αέρας και το σύννεφο απομακρύνθηκε. Και μέσα από μια σχισμή του παραθύρου εισχώρησε το μάτι του ηλίου, μια ακτίνα έφυγε από την πόρτα πάνω στον τοίχο. Τότε είπα: "Αυτός είναι ο άγγελος!". Όλοι πίστευσαν ότι ήταν άγγελος! Ήταν μια ακτίνα! Σίγουρα ήταν μια ηλιαχτίδα που πέρασε ανάμεσα στα σύννεφα. Ο Θεός ήθελε να παρηγορήσει αυτούς που βρισκόντουσαν στις ταλαιπωρίες και να ντροπιάσει τους απίστους! και ήρθε σ' εμάς!. Ακριβώς σ' αυτή την στιγμή! Και τότε είπα: "Κύριε Δάνκου, αυτός ήταν ο άγγελος!". "Δεν πιστεύω. Ήταν μια ακτίνα", μου είπε. "Και ο άγγελος είναι μια ακτίνα του φωτός", του απάντησα. Ο διευθυντής σιώπησε. Στη συνέχεια με έβαλε για δέκα ημέρες στην απομόνωση, στο αιώνιο σκοτάδι. Έπαιρνα μόνο ένα τσάι την ημέρα, ζεστό νερό.

39. Για ποιο λόγο;

Επειδή τους έδειξα τον άγγελο! Πάτερ συγχώρεσε με, αλλά ήμουν τολμηρός. Για μερικούς μπορεί να φάνουν μάταια πράγματα, όμως έτσι ήταν.

40. Πως σας φαινόταν οι φυλακές της Ρουμανίας σε σύγκριση με τις φυλακές της Ρωσίας;

Πιο δύσκολες ήταν οι φυλακές στην Ρουμανία, παρά στην Ρωσία. Έμεινα για ένα χρόνο σε μια φυλακή στη Μόσχα και οι συνθήκες ήταν πιο γλυκές, πιο ανθρώπινες από τις φυλακές στο Αιούντ ή Ζιλάβα της Ρουμανίας.

41. Πως προσευχόντουσαν οι φυλακισμένοι στον Χριστό; Μπορούσατε να τελέσετε στα κελιά τα της ιεροσύνης όπως π.χ. την Θεία Λειτουργία, την εξομολόγηση, ή να μεταλαμβάνετε την Θεία Κοινωνία;

Όχι. στις ρουμανικές φυλακές δεν γινόταν. Κάναμε κοινές προσευχές, μικρό αγιασμό και εξομολόγηση. Εξ άλλου με μια πλήρη εξομολόγηση, με την καθιερωμένη συγχωρητική ευχή, πιστεύαμε ότι ο Παράδεισος μας είναι ανοιχτός. Αυτό το πιστεύω και τώρα επειδή η Θεία Κοινωνία είναι το στεφάνι της Χάριτος, την οποία μπορεί ο χριστιανός να την λάβει, αν είναι άξιος.

42. Τι μάθατε, ως ιεραπόστολος, για την δόξα του Θεού, στα περίπου 24 χρόνια φυλακής και βασανισμού;

Νομίζω ότι δεν έμαθα τίποτα. Μεγάλωσα και ανατράφηκα από γονείς, οι οποίοι προσευχόντουσαν δυνατά οι καθηγητές του Σεμιναρίου και της Θεολογίας, με μεγάλωσαν τον χώρο της πίστεως και ένιωσα μεγάλη πνευματική χαρά όταν μπορούσα να συνδέω αυτά που έλεγε το στόμα με την πράξη. Αυτά. Ένιωθα πως ο άγγελος μου με άγγιζε επικυρωτικά με το φτερό πάνω στο δεξιό ώμο.

43. Πότε απελευθερωθήκατε και πως φτάσατε εφημέριος στο Γκινδεοάνι του Νεάμτς;

Αποφυλακίστηκα γύρω στις 23 Αυγούστου του 1964, ύστερα από ένα διάταγμα γενικής αμνηστίας για τους πολιτικούς κρατουμένους. Είχα ακόμη να εκτελέσω 18 χρόνια φυλακίσεως. Βγήκα μεταξύ των πέντε τελευταίων κρατουμένων. Ένας αστυνομικός μας συνόδευσε μέχρι το σταθμό, μας πήρε εισιτήρια και μας τα έδωσε στον καθένα, μας αποχαιρέτησε φιλικά και έφυγε. Από το σταθμό κοίταξα προς την μεγάλη φυλακή του Αιούντ. Ήταν έρημη, όπως έρημη είναι και σήμερα. Ήμασταν ο πάτερ Ιωάννης, ο καθηγητής Σιμιονέσκου από το Ιάσιο, ο αγρότης Θεόδωρος Ποπέσκου από το Πόντουλ Ιλοάει, ένας νέος Γεώργιος και εγώ. Προσκυνήσαμε προς την Ανατολή και φύγαμε με το τρένο για την Μολδαβία. Λυπόμασταν διότι αποχωρίζαμε από την φυλακή, συνηθίσαμε μαζί της. Λυπόμασταν για την κανονική ζωή των κρατουμένων, με τις δυσκολίες της, αλλά και με τις χάρες των πνευματικών στιγμών, τις οποίες γνώρισα στα ρωσικά στρατόπεδα και στις ρουμανικές φυλακές. Ο μηχανικός του τρένου με κοίταξε με περιέργεια και με ρώτησε: "Από που έρχεσαι;". "Από τον Παράδεισο, του είπα. Δεν βλέπεις ότι λάμπω;".

44. Δηλαδή είπατε ότι έρχεσθε από τον παράδεισο!

Εγώ πράγματι ερχόμουν από τον παράδεισο! Στενοχωρήθηκα που βγήκα και από το σταθμό κοιτούσα προς την φυλακή του Αιούντ, και με δάκρυα έλεγα: "τι ωραία που ήταν!".

45. Συναντήσατε και άλλες δυσκολίες την περίοδο που δεν ήσασταν ελεύθερος;

Καμία δυσκολία! Εγώ έπλευσα! Δεν φτερνίστηκα, δεν κρύωσα, δεν αρρώστησα ποτέ. Πέρασα και από τις φυλακές και από τις ψείρες, από κρύο, από παγωνιά, όμως ήμουν υγιής. Σαν να έπλευσα, σαν να μην ήμουν εγώ! Ήταν το έλεος του Θεού μαζί μου. Ποτέ δεν ένιωθα πεινασμένος ούτε στην φυλακή, ούτε στο στρατόπεδο συγκεντρώσεως. Με την βοήθεια του Θεού έπλευσα πάνω από αυτές τις δυσκολίες της φυλακής ή του στρατοπέδου. Ένιωθα τον δάκτυλο του Θεού στο δεξιό μου ώμο. Ένιωθα σαν ένα βάρος πολύ γλυκό, πολύ θωπευτικό.

46. Με τις νηστείες τι κάνατε;

Δεν μπορούσα. Έφαγα. Όσο μπορούσα, την Τετάρτη και την Παρασκευή απέφευγα. Την Τετάρτη και την Παρασκευή τα έδιδα σε άλλους. Έτρωγα μόνο μισή μερίδα φαγητού και ένιωθα χορτάτος. Γιατί εκπλήττεσαι;

47. Σας βοήθησε το Άγιο Πνεύμα!

Βεβαίως, και βγήκα από την φυλακή απόλυτα υγιής. Και από το στρατόπεδο συγκεντρώσεως, από την Ρωσία, ήρθα απόλυτα υγιής. Δεν αρρώστησα ποτέ.

48. Ζούσε ακόμη ο πατέρας σας όταν γυρίσατε;

Ναι. "Έζησε ακόμη τρία χρόνια. Η μητέρα απεβίωσε. Ο πατέρας απεβίωσε το 1968. Ήταν καλός χριστιανός.

49. Καλά που σας είδε μια ακόμη φορά στην ζωή.

Όταν ήρθα σπίτι δεν με αναγνώρισε. Του είπα "Εγώ είμαι, πατέρα, ο υιός σου!". Με κοιτούσε συνέχεια και με ρωτούσε: "Ποιος είσαι;". Του είπα ότι είμαι υιός του. "Όχι, όχι. Ο υιός μου πέθανε". Όταν ήρθε η αδελφή μου Ελεονόρα από το Ιάσιο, αυτή με αναγνώρισε. Τότε πείστηκε και ο πατέρας ότι είμαι εγώ, και έκλαιγε.

50. Μετά από πόσα χρόνια γυρίσατε σπίτι;

Μετά από 25 χρόνια. Το σπίτι βομβαρδίστηκε από τους Ρώσους. Το ξαναφτιάξαμε. Μετά πήγα στο Ιάσιο για να πάρω μια ενορία. Ο μητροπολίτης μου είπε: "Εσένα δεν έχω την άδεια να σου δώσω μια ενορία! Πήγαινε κάπου στο Αρδεάλ". Αργότερα με έστειλε σε μια μικρή ενορία, Νισιπίτου, στην Μπουκοβίνα. Πήγα μέχρι εκεί. Το σύνορο περνούσε μέσα από το χωριό. Παρουσιάστηκα στους συνοριακούς φρουρούς, μου ζήτησαν τα χαρτιά και μου είπαν: "Δεν μπορούμε να σε δεχτούμε. Σου χρειάζεται μια βίζα". Πέρασα τον χειμώνα στο Χιρλάου με την αδελφή μου και με τον πατέρα. Οι ιερείς από το Χιρλάου μου είπαν: "Έχουμε εντολή να μη σε δεχτούμε στο Ιερό". "Αν δεν με δέχεστε στο Ιερό, που με δέχεστε;". "Σε δεχόμαστε στην εκκλησία, όπως τον κάθε χριστιανό". Το Πάσχα του 1965 το πέρασα στο Πατριαρχείο. Μετά μπήκα σε μια ομάδα μπογιατζήδων στο Βουκουρέστι. Ήμασταν όλοι πρώην φυλακισμένοι. Μια ημέρα ήρθαν δυο αστυνομικοί που μου είπαν ότι έχουν διαταγή να με πάνε στο Ιάσιο. Μου έδειξαν την διαταγή του Υπουργείου Εσωτερικών στην οποία έγραφε: "Ο πολίτης Δημήτριος Μπεζάν να διορισθεί αμέσως ως Ιερέας στην Μητρόπολη της Μολδαβίας, αν είναι δυνατόν στο Χιρλάου". Διορίστηκα, μετά την αίτηση του Υπουργείου Εσωτερικών ως προϊστάμενος στην εκκλησία του Γκινδεοάνι, του νομού Νεάμτς. Στην 1 Μαΐου του 1965 παρουσιάστηκα στην ενορία, όπου έμεινα για πεντέμισι χρόνια. στις 6 Οκτωβρίου του 1970 απολύθηκα, συνταξιοδοτήθηκα σε 24 ώρες και μου ορίστηκε ως υποχρεωτικός τόπος διαμονής το Χιρλάου. Έμεινα εδώ μέχρι τις 22 Δεκεμβρίου του 1989 όταν ένας απεσταλμένος της Ασφάλειας του Ιασίου με ειδοποίησε ότι είμαι ελεύθερος όπως οποιοσδήποτε πολίτης της Δημοκρατίας.

51. Ποιες είναι οι εξαιρετικές στιγμές που σας έμειναν στην μνήμη και στην καρδιά ως εφημέριος στο Γκινδεοάνι;

Οι άνθρωποι από το Γκινδεοάνι με δέχτηκαν με μεγάλο φόβο. Απέφευγαν κάθε επαφή μαζί μου. Μόνο ο συνταξιούχος ιερέας Κώστας Γκιωργκέσκου με δέχτηκε στο σπίτι του για μια εβδομάδα. Μετά βρήκα ένα σπίτι κοντά στην εκκλησία και το νοίκιασα. Είχα ένα κρεβάτι, ένα τραπέζι, δυο καρέκλες, προς την ανατολή μερικές εικόνες και ένα κανδήλι. Για μένα ήταν αυτά που ήθελα. Όταν απολύθηκα οι πιστοί με συνόδευσαν, θρηνώντας με σαν ένα νεκρό. Όλοι έκλαιγαν. Γι' αυτούς ήμουν νεκρός. Έφτασα στο Χιρλάου και την επομένη στην ασφάλεια του Χιρλάου· ειδοποιήθηκα ότι παραμένω υπό την πολιτική επίβλεψη τους, με υποχρεωτική κατοικία, το σπίτι της αδελφής μου.

52. Τι πρόγραμμα είχατε στο Γκινδεοάνι και γιατί σας αναζητούσαν οι άνθρωποι;

Εγώ, αφού δεν είχα οικογένεια και έχοντας ζήλο για να υπηρετήσω τον Χριστό, άνοιξα την εκκλησία, κάλεσα μερικές γυναίκες, βγάλαμε όλα τα πράγματα έξω, τα χαλιά, τα στρωσίδια, τα άμφια, τα βιβλία, τις ντουλάπες, τις κουρτίνες και τα πλύναμε. Κάλεσα έναν ειδικό, που καθάρισε τους τοίχους της εκκλησίας και τις εικόνες από καπνό και σκόνη. Την επόμενη Κυριακή, όταν ήρθαν στην εκκλησία όλοι οι πιστοί έμειναν κατάπληκτοι και δεν πίστευαν στα μάτια τους. Η εκκλησία έλαμψε από καθαριότητα. Άρχισα με συγκίνηση. Τους είπα να μην με φοβούνται, διότι αν και με έχουν κατάδικο, είμαι και Ιερέας. Με κοιτούσαν και ανάλυσαν σιωπηλά. Είχα τα άρβυλα μου μπαλωμένα, επίσης και το παντελόνι, ένα παλιό παρντεσού που μου το έδωσε ευλογία ένας ιερέας από το Βουκουρέστι και στο κεφάλι ένα μπερέ. Όταν βγήκα από την εκκλησία, από πίσω με κοιτούσαν σαν να ήμουν ένα φάντασμα. Δεν μου έδειξαν καμία συμπάθεια. Εγώ κοίταζα τη δουλειά μου. Την επόμενη εβδομάδα άνοιξα την πόρτα της εκκλησίας και έτσι παρέμεινε μέχρι την αναγκαστική μου αποχώρηση. Μου έγειραν αγωγή στην Πρωθιερεία του Τίργκου Νεάμτς, στην οποία έλαβαν μέρος σχεδόν όλοι οι Ιερείς του νομού Νεάμτς καθώς και ηγούμενοι και ηγουμένες, ο γραμματέας του κάματος του νομού Νεάμτς, ο διευθυντής της Ασφάλειας του Νεάμτς και άλλοι. Με κατηγόρησαν ότι περιμένω τους Αμερικανούς και ότι κρατούσα ανοιχτή την εκκλησία κάθε μέρα, όχι μόνο στις εορτές. Κανείς, μα κανείς δεν με υπεράσπισε. Όλοι σιωπούσαν. Δεν με πήγαν στο Αιούντ, επειδή δεν μπορούσαν να συλλάβουν, για πολιτικούς λόγους, άτομα πάνω από 60 χρόνων. Δεν είχαν άλλη επιλογή, και, όπως είπα, μου όρισαν υποχρεωτική κατοικία στο Χιρλάου. Μου έθεσαν υπ' όψιν ότι δεν έχω άδεια να μπω σε κανένα Ιερό. Οι κατηγορίες ήταν αληθινές επειδή εγώ επιτέλεσα ιεραποστολικό έργο στην ενορία και οι άνθρωποι ερχόταν σε μένα και, όπως ειπώθηκε στην δίκη μου "στην εκκλησία του Γκινδεοάνι γίνεται προσκύνημα".

Δηλαδή αυτός ήταν ο λόγος για τον οποίο σας έδιωξαν από την ενορία!

Ναι. Γιατί η εκκλησία από το Γκινδεοάνι ήταν πάντα ανοιχτή, και οι άνθρωποι με αναζητούσαν, ξέροντας, προς ευχάριστη τους έκπληξη, ότι εδώ υπάρχει ένας ιερέας, που "παρά λίγο να κοιμάται στην εκκλησία". Το σκέφτηκα, να βάλω το καλοκαιρι ένα κρεβάτι στο καμπαναριό. Οι άνθρωποι της Ασφάλειας ήταν πάντα στην εκκλησία, προσέχοντας ότι κάνω και ομιλώ. Όμως, προς δυσαρέσκεια τους, έκανα θρησκευτικά μαθήματα. Δεν υπήρξε καμία πολιτική αναφορά στις ομιλίες μου. Ήξερα ότι με παρακολουθούν. Όμως δεν απέφευγα να ξαναγυρίσω στην φυλακή. Ένιωθα αρά, σαν ενθυμούμουν την Ζιλάβα, το Αιούντ και άλλα μέρη που αγιάστηκαν από την ταλαιπωρία.

53. Είναι αλήθεια ότι δυο γυναίκες προσπάθησαν να σας δηλητηριάσουν;

-Ναι. Μια Κυριακή δύο ξένες γυναίκες μου έφεραν ονόματα, ένα πρόσφορο και κρασί με τα οποία λειτούργησα την ημέρα εκείνη. Είπαν ότι είναι από τη Σουτσεάβα και ότι έχουν δίκη την επόμενη ημέρα. Γι' αυτό και έφυγαν αμέσως. Μετά την Θεία Λειτουργία έπεσα στο Ιερό. Το πρόσωπο μου ήταν πράσινο. Οι πιστοί με έφεραν στο σπίτι, με άπλωσαν στο κρεβάτι ενώ οι γυναίκες με θρηνούσαν. Προσκύνησα: "Νυν απολύεις τον δούλον σου, Δέσποτα...". Είδα μπροστά μου ένα δυνατό φως και χαμογέλασα επειδή αισθανόμουν μεγάλη χαρά. Ξύπνησα στο νοσοκομείο του Τίργκου Νεάμτς με μερικούς γιατρούς γύρω μου. Μου είπαν ότι στο μπουκάλι του κρασιού βρήκαν ίχνη από καυστική σόδα. Ήμουν αδύνατος επειδή πέρασα από τον θάνατο, όμως το πρόσωπο μου έλαμψε. Μου το είπαν μερικοί άρρωστοι από το θάλαμο. Με έσωσε ο Θεός, γιατί είχε ακόμα κάποια δουλειά μαζί μου. Μερικοί είπαν ότι οι δυο γυναίκες ήταν μάγισσες και ήθελαν να εκδικηθούν επειδή οι γυναίκες που ερχόταν σε μένα δεν ήθελαν πια να δεχτούν τις μαγείες τους, άλλοι έλεγαν ότι τους έστειλε η ασφάλεια να με σκοτώσουν. Εγώ όμως τους συγχώρεσα όλους.

54. Ποιες ήταν οι σχέσεις σας με τους ανθρώπους της ασφάλειας που για 20 χρόνια σας φύλαξαν στο πατρικό σας σπίτι;

-Με χτυπούσαν πότε-πότε στην πόρτα και στο σπίτι, αλλά εγώ δεν φοβόμουν. Πρέπει να τους συγχωρήσουμε! Ο Χριστός θα μας κρίνει όλους. Σάς είπα δεν ένιωσα πόνο. Στην Ζιλάβα έμειναν κατάπληκτοι. Μας χτυπούσαν οργανωμένα, πάνω σε μια ειδική σκάλα για βασανισμό και εγώ δεν ένιωθα πόνους. Οι άλλοι φώναζαν:

-Φώναξε, πάτερ, θα σε αφήσουν πιο γρήγορα!

-Μα δεν με πονάει! Ήμουν μελανιασμένος, όμως δεν με πονούσε καθόλου. Τους έλεγα: "πως να φωνάξω αφού δεν με πονάει". Μας χτυπούσαν όλους με την σειρά με ρόπαλα. Πατέρες, φαίνεται παράξενο, αλλά 22 χρόνια δεν φτερνίστηκα.

55. Ήσασταν αισιόδοξος, θαρραλέος και με τόλμη προς τον Θεό.

-Μετά το τρίτο δάρσιμο ένιωσα κάποιον, σαν ένα αόρατο χέρι πάνω στον ώμο. Ήταν ένας άγγελος. Ο άγγελος μου φύλακας τον οποίο τον πήρα στην Βάπτιση. Ναι δάρσιμο, ψείρες, ψώρα, απάνθρωπες δουλειές και όμως, με τη βοήθεια του Σωτήρος Χριστού, ήμουν ευτυχισμένος.

56. Και σε τόσα βάσανα δεν ήσασταν ποτέ άρρωστος. Σάς ενδυνάμωνε η χάρις του Θεού και η ιερά προσευχή

Βγήκα με το κεφάλι ψηλά. Πάντα προσευχόμουν στον Κύριο και τους αγαπούσα όλους! Δόξαζα τον Θεό για όλα.

Συζήτηση με μια ομάδα Πατέρων.

57. Αγαπητέ πάτερ Δημήτριε, πείτε μας τι διδαχτήκατε από την μεγάλη σχολή της ταλαιπωρίας, από την οποία υποφέρατε τόσο πολύ.

Το πρόβλημα είναι, ότι όταν υποφέρεις, να δεχτής την ταλαιπωρία ως σωτήρια, που έρχεται από τον Χριστό. Με αυτό τον τρόπο είναι εύκολο να την αποδεχτής την ταλαιπωρία ακόμη πιο ευπρόσδεκτα και να σου φέρει και χαρά.

58. Πως μπορεί ο χριστιανός να ανέχεται με ωφέλεια την ταλαιπωρία, την ασθένεια, την πτώχεια, την φυλακή, κάθε είδους αδικίας και τα βάσανα της ζωής;

Ξέρουμε ότι ο Κύριος μας ήταν ο πιο δίκαιος από τους ανθρώπους της γης, αναμάρτητος, και παρ' όλα αυτά αποδέχτηκε την βαρύτατη ταλαιπωρία και τη σταύρωση. Και αυτό επέφερε την σωτηρία του ανθρωπίνου γένους. Οι Απόστολοι και όλοι οι άγιοι, ακολουθώντας τον Χριστό, υπέφεραν τις ταλαιπωρίες και τον θάνατο, και μετά τους ανοίχτηκε σίγουρα η πύλη του Παραδείσου.

59. Ποιες είναι οι βασικές αρετές για να μπορεί ένας χριστιανός να περάσει με όφελος το βάρος της πρόσκαιρης ζωής;

Πρώτα, να είναι ορθόδοξος χριστιανός δεύτερο, να ξέρη ότι η ταλαιπωρία είναι αδιάρρηκτα δεμένη με την γήινη ζωή του ανθρώπου τρίτο, να ξέρη ότι στο τέλος της ταλαιπωρίας, από την οποία περνάει νικηφόρος, πάντα με τη βοήθεια του Χριστού, του ανοίγεται λυτρωτικά, ο Παράδεισος.

60. Ποιος είναι ο ρόλος της προσευχής στην ζωή και ιδίως στις ταλαιπωρίες, στην φυλακή;

Η προσευχή αποτελεί την μόνιμη σχέση μας με τον Θεό. Ξεκινάμε από το "Κύριε βοήθησε μας", έως τον Ν' Ψαλμό. Σε όλες τις προσευχές, να συμμετέχει και η καρδιά σε όλα που λέγονται.

61. Πως προσευχόσασταν στα πάνω από είκοσι χρόνια της φυλακίσεως σας;

Η προσευχή μας στην φυλακή, όπως και μετά στην ζωή, έρεε γάργαρα, όπως το νερό της πηγής, στην οποία έλεγες στο Θεό, με ευθύτητα, ό,τι σε πονούσε. Είχες πάντα το αίσθημα ότι ο Θεός σε ακούει και σε βοηθάει να αντέχεις το βάρος.

62. Γνωρίσατε ανθρώπους στην φυλακή που προσευχόντουσαν πολύ, με δάκρυα;

Ναι. Δυο αγρότες: Θεόδωρος Ποπέσκου και Ιωάννης Μολδοβεάνου. Όταν προσευχόντουσαν το πρόσωπο τους έλαμπε. Γιατί; Επειδή παραδίδονταν ολόκληροι στην προσευχή και δι' αυτής στον Θεό.

63. Πως εξομολογούσατε και κοινωνούσατε τους στρατιώτες και τους τραυματισμένους;

Τους τραυματισμένους, πάντα ατομικά τους στρατιώτες, μια φορά μαζικά και μετά ατομικά. Στα μετόπισθεν οι αξιωματικοί και οι στρατιώτες εξομολογήθηκαν με μεγάλη εμπιστοσύνη όλες τις αμαρτίες, επειδή φοβόντουσαν τον θάνατο. Στο μέτωπο, όταν επικρατούσε ησυχία, πήγαινα στους στρατιώτες, ακόμη και στα χαρακώματα, τον αγιασμό και το αντίδωρο. Τα δεχόταν με μεγάλη ευλάβεια. Αποτελούσε την προετοιμασία τους για τον θάνατο.

64. Πως μπορούσατε στον πόλεμο να τελέσετε την Θεία Λειτουργία στο ύπαιθρο;

Μόνο όταν ήμουν σε εφεδρεία, στα μετόπισθεν, αν ήταν δυνατό στο δάσος ή σε κάποιο μέρος που να ήταν καλυμμένο από την εχθρική αεροπορία.

65. Τους πεθαμένους μπορούσατε να τους θάψετε χριστιανικά;

Ναι. Σε κοινούς τάφους, αν ήταν περισσότεροι, και με σταυρό. Τους θάβαμε είτε στις διασταυρώσεις είτε στα νεκροταφεία των πλησιέστερων χωριών, με καθορισμένες ακολουθίες.

66. πως προετοιμάζατε χριστιανικά τους στρατιώτες Πριν να αποχωρίσουν στο μέτωπο;

Στα μετόπισθεν κάθε Κυριακή τελούσαμε την Θεία Λειτουργία ή τον Αγιασμό, με ομιλία, διανομή του αντίδωρου, του αγιασμού και θρησκευτικών φυλλαδίων. Στο μέτωπο κάναμε μόνο τον Αγιασμό και αυτό πολύ σύντομα.,

67. Νομίζετε ότι ο αθεϊστικός διωγμός, που ταλαιπώρησε τόσα χρόνια τις ορθόδοξες χώρες, ήταν μια τιμωρία του Θεού για τις αμαρτίες μας ή ήταν μια δοκιμασία από τον ουρανό για να μας ενδυνάμωση και να κάνη εκατομμύρια νέους αγίους;

Πιστεύω ότι ήταν μια δοκιμασία από τον Θεό. Αν σκεφτώ τον Ρουμάνο αγρότη, τίμιο και καλό χριστιανό, δεν διανοούμαι ότι ο Θεός τον τιμώρησε για χάρη της τιμωρίας.

68. Τι ιδιαίτερα θαύματα είδατε και ζήσατε στα είκοσι και πλέον χρόνια της φυλακής;

Άνθρωποι πιστοί, πεινασμένοι, με ψείρα και τύφο, και καταδικασμένοι σε θάνατο, επιβίωσαν βγαίνοντας εγκαίρως από την φυλακή με το μέτωπο ψηλά, πεφωτισμένοι από τον Θεό.

69. Ως ποιο βαθμό μπορεί να θεωρείται σαν κανόνας μετάνοιας για τις αμαρτίες του καθενός και του Γένους μας;

Υπάρχουν δύο προβλήματα εδώ. Για τις δικές μου αμαρτίες και των άλλων αποδείχτηκε σωτήρια. Για τις αμαρτίες του Γένους μας, η θυσία μας ήταν ανεπαρκής, επειδή δεν καρποφόρησε πλήρως. Ο λαός μας ακόμη ψηλαφίζει στο σκοτάδι και δεν παρατηρεί το φως που έρχεται σ' εμάς από τα Ιεροσόλυμα. Άλλωστε όλος ο Χριστιανισμός ξέχασε ότι ο Σωτήρας μας εκεί έζησε, εκεί δίδαξε τους ανθρώπους, εκεί μας έσωσε με την θυσία Του στον Γολγοθά, εκεί αναστήθηκε την τρίτη ημέρα, και ανήλθε εις τους ουρανούς. Όχι στην Ρώμη, ούτε στο Λονδίνο, ούτε στη Νέα Υόρκη. Το κέντρο όλου του χριστιανισμού είναι στα Ιεροσόλυμα και όχι άλλου. Αυτό το γεγονός πρέπει να τονίζεται και στο μέλλον. Εκεί πρέπει να συναντηθούν όλες οι μορφές του χριστιανισμού και να δώσουν αδελφικά το χέρι τους, στον Τάφο του Ιησού και όχι άλλου.

70. Πως θα έπρεπε να είναι ένας καλός Ιερέας σήμερα;

Ένας καλός ιερέας πρέπει πρώτα απ' όλα να είναι άνθρωπος της προσευχής. Μετά να τέλη τις ιερές ακολουθίες με ευλάβεια, να έχει μια υποδειγματική οικογένεια, να αγαπάει τους ενορίτες, να τηρεί με ιερότητα την ταξί και τους κανόνες της Εκκλησίας, να ζει με τον Χριστό στην καρδιά και να θυσιάζεται για το λαό του Θεού.

71. Σε άλλες συνθήκες μπορεί κάποιος να είναι καλός ιερέας;

Στο κελί της φυλακής του Αιούντ, που ήμασταν 12 ιερείς, ένας ουνίτης ιερέας υποστήριξε ότι αρκεί να είσαι καλός επαγγελματίας του Ιερού Βήματος, έτσι διδάχθηκε στην μικρή Ρώμη, στο Μπλάζ. Εγώ δεν συμφώνησα ποτέ με αυτή την άποψη και ισχυρίστηκα, όπως και τώρα, ότι η Ιεροσύνη είναι αποστολή και όχι επάγγελμα. Άλλη απάντηση δεν γνωρίζω.

72. Πως αισθανόσασταν πνευματικά αυτά τα είκοσι χρόνια της παρακολουθήσεως και με καταναγκαστική κατοικία;

Η Ασφάλεια του Ιασίου είχε στο Χιρλάου έναν ταγματάρχη, που τον έλεγαν Ζαχαρία, ο οποίος έκανε διπρόσωπη πολιτική. Τι ανέφερε στο Ιάσιο δεν ξέρω. Δεν ξέρω γιατί με φώναζε και με έβριζε. Έπαιζε θέατρο. Δεν υπέφερα τίποτα εξαιτίας του. Απέφευγα τα πολιτικά προβλήματα αν και δεχόμουν στο σπίτι μου πάρα πολλούς χριστιανούς που με αναζήτησαν. Η απαγόρευση για να λειτουργήσω ισχύει και σήμερα. Προσεύχομαι στο σπίτι μου, και τους πιστούς που έρχονται στο σπίτι τους δέχομαι και με την βοήθεια του Θεού, τους αφουγκράζομαι. Και ο Αγαθός Θεός πάντα μου ψιθυρίζει: "Ου γαρ εισί δύο ή τρεις συνηγμένοι εις το εμόν όνομα, εκεί ειμί εν μέσω αυτών".

73. Πως μπορούσατε να προσεύχεστε στο σπίτι μόνος σας, όταν όλοι σας απέφευγαν;

-Με απέφευγαν μόνο οι Ιερείς. Οι χριστιανοί ερχόταν με τα προβλήματα τους από τριάντα χωριά. Υπήρξαν και ιερείς που δεν φοβόταν. Τιμή τους. Μετά το 1989, ιδίως τον τελευταίο καιρό, έρχονταν πάρα πολύ μοναχοί και δόκιμοι από τα μοναστήρια, οι οποίοι, με την σεμνότητα τους, λάμπουν από πίστη και αναζητούν την καλύτερη οδό η οποία μπορεί να τους οδηγήσει στον Παράδεισο. Ξέρουμε ότι υπάρχουν πάρα πολλοί δρόμοι, όμως όλοι, μόλις και μετά βίας, ανεβαίνοντας τον Γολγοθά, καταλήγουν στην θύρα του ελέους του Θεού.

74. Τι μάθατε σε αυτά τα είκοσι χρόνια της "φυλακίσεως" και της παρακολουθήσεως στην κατοικία;

Στ' αλήθεια, δεν έμαθα τίποτα. Φαίνεται ότι έχω αρκετή πείρα σε ότι αφορά την ζωή, όχι όμως σε ότι άφορα την Ιεροσύνη και την ποιμαντική. Νομίζω και τώρα ότι χωρίς την φυσική ή ηθική ταλαιπωρία, δεν είναι δυνατόν να μας σώσει. Ακούω ότι υπάρχουν άνθρωποι οι οποίοιέχουν ορθή και καθαρή πίστη και με ελεημοσύνη, στο τέλος της ζωής τους γίνονται δεκτοί στον παράδεισο. Σύμφωνα με τις κρίσεις του Θεού έτσι πρέπει να είναι.

75. Μισούσατε ποτέ αυτούς που σας φύλαγαν, σας βασάνιζαν και σας παρακολουθούσαν κρυφά;

Δεν τους μισούσα ποτέ. Αντιθέτως, γνωρίζοντας ότι έπεσαν, τους βοήθησα. Ακόμη και σήμερα τους πρώην πληροφοριοδότες της Ασφαλείας τους απευθύνω καλά λόγια, επειδή δεν μπορώ να μισώ τους ανθρώπους, παρά μόνο την αμαρτία.

76. Τι μας συμβουλεύετε εμάς που δεν ταλαιπωρηθήκαμε για την πίστη, για τον Χριστό, τώρα που βρίσκεστε προς το τέλος της πρόσκαιρης ζωής; Μπορούμε να σωθούμε χωρίς ταλαιπωρία;

Ναι. Πάντα έλεγα ότι η ταλαιπωρία είναι σωτήρια, μόνο αν την αποδέχεσαι χωρίς μουρμούρα. Οι δρόμοι που οδηγούν στην σωτηρία είναι πολλοί, και μας τους δείχνουν τα ιερά μας βιβλία: τα έργα της σωματικής και της ψυχικής ελεημοσύνης. Αν δεν διώχνεις από την πόρτα σου τον φτωχό και του δίνεις ένα κομμάτι ψωμί ή κάτι χρήματα, αν διδάξεις τον εκπεσόντα την ορθή οδό για να σηκωθεί από το βούρκο, σιγά, σιγά φτάνεις να αγαπάς ακόμη και τους εχθρούς. Περισσότερα από αυτά δεν είναι δυνατόν να ζητηθούν από τον καημένο άνθρωπο. Και η ισχυρότερη απόδειξη της αγάπης είναι το γεγονός ότι διακινδυνεύεις την ζωή σου για να σώσεις την ζωή του αδελφού σου. Αυτό προσπαθούσαμε να το κάνουμε και εμείς, μερικές φορές, με διαμαρτυρίες, και γι' αυτό σήμερα στο τέλος της προσπάθειας μου αντιλαμβάνομαι ότι η θυσία μας δεν καρποφόρησε επειδή δεν ήταν επαρκής. Θα χρειαστούν και άλλες θυσίες στο μέλλον, διότι ξέρουμε ότι μία πόλη μπορεί να σωθεί αν μέσα της βρίσκονται πενήντα δίκαιοι. Αναρωτιέμαι: "Πόσοι δίκαιοι βρίσκονται στον Ρουμανικό λαό; Και πόσο αξίζει στην ζυγαριά της θεϊκής δικαιοσύνης η ανθρωπιά τους και η ηθική τους συμπεριφορά; Μπορεί να σωθεί ο Ρουμανικός λαός από την εξουθένωση δια του αριθμού των δικαίων από το πλήθος των αμαρτωλών; Για την ώρα παρατηρώ ότι ο Θεός διστάζει! Μέχρι πότε;".

77. Ποιες είναι σήμερα οι βασικές αρετές για να σωθούμε;

Ίδιες για όλους. Φαίνονται από κάθε χριστιανική ηθική πραγματεία. Πιστεύω και τώρα ότι οι ιεράρχες, οι μοναχοί και οι απλοί πιστοί μπορούν να σωθούν δια της ορθής πίστεως και τα αγαθά έργα. Σε ειρηνικούς καιρούς αυτή είναι η μόνη οδός που μας την έδειξε ο Θεός.

78. Τι πρέπει να κάνουν σήμερα τα μοναστήρια μας για να δοξάσουν τον Θεό και να συμβάλλουν στην σωτηρία των ανθρώπων;

Τα μοναστήρια να επιστρέψουν στην πλήρη τήρηση των κανόνων του Αγίου Βασιλείου του Μεγάλου. Όλοι οι μοναχοί πορεύονται προς την τελειώσει, αφήνοντας πίσω τους όλα τα προβλήματα της κοινωνικής ζωής. Έχουν ένα έργο και μια οδό: η επιμονή να φτάσουν φωτισμένοι στις πύλες του Παραδείσου. Χρειάζεται να μπει μια τάξις στην μοναχική ζωή. Τελευταία στα μοναστήρια προσέρχονται νέοι και νέες, καλόπιστα αλλά εντελώς απροετοίμαστοι για την μοναχική ζωή, η οποία σημαίνει αποκοπή από τον κόσμο και τους πειρασμούς του. Περιμένουμε από τα μοναστήρια μια δυνατή αναζωογόνηση της πίστεως με έργα. Τα μοναστήρια ήταν, είναι και θα είναι οι βασικές εστίες για την αναγέννηση του ορθοδόξου χριστιανικού πνεύματος. Όμως, πάνω απ' όλα είναι ο Θεός, ο οποίος φροντίζει τα πάντα. Στις περισσότερες περιπτώσεις, όπως και στην Παλαιά Διαθήκη, εμφανίζεται ένας άνθρωπος απεσταλμένος από επάνω, ο οποίος φλέγεται για την πίστη και ο κόσμος τον ακολουθεί. Υπάρχουν πολλοί μοναχοί που είναι ενάρετοι, τους οποίους τους ξέρει μόνο ο Θεός. Μπορώ να αναφέρω εδώ τον πατέρα Κλεόπα και τον Παΐσιο από την μονή Συχαστρία. Η πνευματική μεταμόρφωση στην πίστη και στην ηθική αρχίζει από εμάς, τους ιερείς και τους μοναχούς, υπό τον όρο να καίμε την αμαρτία και να ανάψουμε τα κανδήλια των φρονίμων παρθένων.

79. Πως θα μπορούσαν τα μοναστήρια να βοηθήσουν στην ενίσχυση της ορθοδόξου πίστεως κατά του προσηλυτισμού των αιρετικών;

Είναι πολύ εύκολο στα λόγια, αλλά πολύ δύσκολο στην πράξη. Η αναγέννηση εν Πνεύματι του ορθοδόξου χριστιανισμού πραγματοποιείται πρώτα στα ζωντανά μοναστήρια, δεύτερον μέσω των ιερέων με κλίση, και, τρίτον μέσω των καλών πιστών. Ο προσηλυτισμός είναι επιφανειακόϊ και δεν αφήνει αθεράπευτα ίχνη. Χρειάζεται η ηγεσία της Εκκλησίας να διοργάνωση μια ιεραποστολική ομάδα, η οποία να εργάζεται στις μολυσμένες ενορίες. Είναι σίγουρο ότι θα βρεθούν μοναχοί και ιερείς που να αναλάβουν αυτή την αποστολή.

80. Τι αναμνήσεις έχετε από την Μονή Συχαστρία;

Δύο ιερές αναμνήσεις. Ήταν το καλοκαίρι του 1966-1967. Μετά την νυχτερινή ακολουθία, όταν στην εκκλησία έμεινε μόνο ένας μοναχός, που διάβαζε το Ψαλτήρι, είδα δυο μοναχούς σε πολύ μεγάλη ηλικία να παραμένουν στην εκκλησία βυθισμένοι στην προσευχή. Έκαιγε ένα κανδήλι στο Ιερό και ένα στην εικόνα της Θεοτόκου. Γονάτισαν και απλώθηκαν με το πρόσωπο στο πάτωμα, προσευχόντουσαν σιωπηλά. Ήμουν στο τελευταίο στασίδι, απαρατήρητος η παραμελημένος, με το κεφάλι στα χέρια, λέγοντας στον Θεό τον πόνο μου. Ανάμεσα στα δάχτυλα είδα ένα φως που πήγασε από τα κεφάλια των δύο μοναχών. Περίπου 10 εκατοστά πάνω από τα κεφάλια τους, τρεμόλαμπε, ένα φως που ανάβω έσβηνε. Σε μια απόλυτη ησυχία τους κοίταζα και δεν μπορούσα να το πιστέψω Προσκύνησα σιγά όπως μπροστά σε ένα θαύμα. Οι δύο μοναχοί σηκώθηκαν ταυτόχρονα, προσκύνησαν, πέρασαν από κοντά μου, σαν να με επέπληξαν και πήγαν στα κελιά τους. Η δεύτερη ανάμνηση ήταν την παραμονή του Αγίου Δημητρίου. Ήρθα στην Μονή Συχαστρία από βραδύς. Το πρωί Πριν φύγω μπήκα στην εκκλησία και προσκύνησα. Μετά αποτραβήχτηκα στο πίσω στασίδι και προσευχόμουν. Έξω ήταν ημισκοτάδι και έβρεχε δυνατά. Στο Ιερό ο πατήρ Κλεόπας προετοίμασε την Προσκομιδή. Μπροστά του έκαιγε ένα κανδήλι και πάνω στο τραπέζι της προσκομιδής βρισκόταν το Ιερατικό και ένα κηροπήγιο με ένα μόνο κερί. Στην εκκλησία μπροστά στην εικόνα της Θεοτόκου ήταν αναμμένο ένα κανδήλι με κοκκινωπό φως. Μια στιγμή άκουσα ότι κάποιος μπήκε στην εκκλησία. Κοίταξα χωρίς ενδιαφέρον. Ήταν μια γυναίκα. Η ακολουθία ακόμη δεν άρχισε. Η γυναίκα που μπήκε, προχωρούσε σιγά-σιγά. Γονάτισε και προσκύνησε με ησυχία τις εικόνες, παραμένοντας περισσότερο στην εικόνα της Θεοτόκου, το χέρι της οποίας το φίλησε. Μετά ήρθε στην μέση της εκκλησίας και προσευχόταν "Κύριε βοήθησόν με!", "Κύριε μη με αφήνεις!". Κατά διαστήματα αποσιωπούσε και πάλι προσευχόταν. Όταν σιωπούσε πιστεύω ότι προσευχόταν βαθιά, επειδή μια στιγμή εμφανίστηκε πάνω από το κεφάλι της, στο ύψος περίπου 10 εκατοστών ένα στεφάνι χάλκινου χρώματος το οποίο χόρευε γύρω από το κεφάλι της. Εγώ φοβόμουν, όπως και τότε που είδα το φως γύρω από τα κεφάλια των δύο μοναχών. Μια στιγμή ο πατήρ Κλεόπας, γυρίζοντας προς την εκκλησία, είδε το φως. Δεν το πίστευε. Έκανε το σταυρό, κουνώντας το κεφάλι του, βλέποντας το φως σαν στεφάνι και άρχισε να κλαίει. Η γυναίκα σηκώθηκε, προσκύνησε και σιγά, χωρίς να ενοχλεί τους αγίους, βγήκε από την εκκλησία. Ταξιδεύσαμε με το ίδιο λεωφορείο. Ήταν μια ηλικιωμένη γυναίκα, και αναστέναζε συνέχεια. Ποιος ξέρει τι βάσανα είχε.

81. Τι εύχεστε για τα μοναστήρια μας, πάτερ Δημήτριε;

Όλα τα μοναστήρια είναι καλά και εργατικά. Νομίζω ότι είναι υπερπληθυσμένα, και οι νέοι δόκιμοι δεν έχουν που να στεγάζονται, δεν έχουν που να κάνουν μαθητεία, επειδή υπάρχουν λίγοι πνευματικοί. Και δεν έχει ποιος να τους κατευθύνει. Νομίζω ότι οι νέοι δόκιμοι πρέπει να καθοδηγούνται πνευματικά, να γνωρίζουν καλά τι σημαίνουν οι μοναχικές υποσχέσεις και να λάβουν το μοναχικό σχήμα πολύ αργότερα στα 30 χρόνια. Τα μοναστήρια να ξαναγυρίσουν στους κανόνες τους οποίους να τους τηρούν με αυστηρότητα. Όσο περισσότεροι μοναχοί υπάρχουν σε ένα μοναστήρι τόσο μειώνεται η πνευματική ζωή. Αυτοί που έρχονται έχουν ανάγκη από δογματικές και ηθικές γνώσεις, καθώς και γνώσεις για την ενάρετη ζωή των Μεγάλων μοναχών απ' όλη την ιστορία, με πολλά παραδείγματα, με πολλές γονυκλισίες, οι οποίες σκοτώνουν τα πάθη, και με όσο δυνατόν περισσότερες μυστικές προσευχές. Οι αρχάριοι απέκτησαν τις γνώσεις από τα μαθήματα, όμως την μοναχική ζωή την διδάσκονται από τους πνευματικούς με τους οποίους συμβιούν. Έτσι μαθαίνονται οι κανόνες και εξασκείται η μοναχική ζωή. Όλα τα ορθόδοξα μοναστήρια βρίσκονται σε πνευματική αναγέννηση. Εμείς ξέρουμε ότι ο Μοναχισμός αποτελεί το βασικό στρατό του Χριστιανισμού, της Εκκλησίας του Χριστού. Αν τα μοναστήρια λάμπουν από καθαρή ζωή και αμόλυντη πίστη, λάμπει και η χώρα. Το αγαθόν και η αρετή παραδειγματίζουν και βοηθούν να ζει κανείς χριστιανικά. Ένα είναι να πιστεύεις δυνατά, άλλο είναι να ζεις βαθιά και έμπρακτα τον χριστιανισμό, το Ευαγγέλιο του Χριστού.

82. Ελπίζετε σε μια ορθόδοξη ένωση όλων των χριστιανικών Εκκλησιών;

Απ' όσο φαίνεται μετά το σχίσμα του 1054, οι χριστιανοί τόσο από την Ανατολή όσο και από την Δύση νοστάλγησαν, δεν τους ωφέλησε αυτό το ρήγμα, και κατά την διάρκεια μιας περίπου χιλιετίας έγιναν πολλές προσπάθειες για την ένωση. Μετά, τον 16ο αιώνα έρχεται η μεταρρύθμισης μεταξύ του μεσογειακού και βόρειου χριστιανισμού. Αυτή την περίοδο μέχρι το 1918 έλαμψε ο ορθόδοξος ανατολικός χριστιανισμός στην ορθόδοξη Ρωσία, ενώ η Ορθοδοξία από τα Βαλκάνια, την Μικρά Ασία, την Βόρεια Αφρική, πέφτει κάτω από την σκληρή τουρκική κυριαρχία. Μετά το 1918, όλη η Ανατολική Ευρώπη περνάει από τους κομουνιστικούς διωγμούς. Το 1988-1989, οι λαοί απελευθερώνονται από τον κομουνιστικό ζυγό και διοργανώνονται σύμφωνα με τα πρότυπα των δυτικών δημοκρατιών. Ο Χριστιανισμός γίνεται ελεύθερος και διοργανώνεται, σιγά ,σιγά, αλλά σίγουρα στην βάση των αρχαίων δογμάτων και κανόνων οι οποίοι δοκιμάστηκαν περίπου δύο χιλιάδες χρόνια. Σ' αυτό τον απελευθερωμένο κόσμο, ο Χριστιανισμός βρίσκεται σε μια μεγάλη ηθικό-χριστιανική αναζωογόνηση, ιδίως ο ορθόδοξος. Η μαρτυρική Ορθοδοξία λαμβάνει νέα φτερά και, προς το παρόν, αναδιοργανώνεται πάνω στα αρχαία θεμέλια. Τίποτα δεν την σταματά. Και στο μέλλον, η Ορθοδοξία θα λάμπει στο μέτωπο του Χριστιανισμού με χριστιανούς οι οποίοι απέδειξαν την πίστη τους, υπέφεραν υλικά και με κάθε τύπου πολιτικές δυσκολίες, αλλά με τη βοήθεια του Ιησού Χριστού είναι τροπαιοφόροι. Στην συνέχεια εξαρτάται από εμάς, από το δικό μας έργο, επειδή ο Άγιος Παύλος μας λέει: "Την διακονίαν σου πληροφόρησαν". Και αν εμείς οι άνθρωποι της Εκκλησίας θα καταλάβουμε αυτή την εντολή, όλοι η Ορθοδοξία θα θριάμβευση, θα λάμψη με την ορθόδοξη βίωση. Οι δυτικοί από τώρα προβλέπουν μια ανατολική αναγέννηση η οποία θα τους ξυπνήσει και αυτούς από τον μαρασμό στον οποίο αρέσκονται, και θα τους υποχρέωση να σκεφθούν, να επιστρέψουν στον πρώτο χριστιανισμό, ο οποίος κήρυξε την πίστη με την πράξη, τα παθήματα, την φυλακή και το θάνατο και όχι δια μέσου των εγκυκλίων. Θα χρειασθεί να πληροφορηθούμε για την ζωή αυτών που μαρτύρησαν και αυτών που πέρασαν από διάφορα βάσανα, ώστε, όπως λέει ο Άγιος Απόστολος Παύλος, αν θα χρειασθεί, να ακολουθήσουμε την επίμονη τους πίστη η οποία τους οδήγησε μέχρι την φυλακή ακόμη και τον θάνατο. Σ' αυτόν τον κοσμοϊστορικό πόλεμο, η Ορθοδοξία έδωσε μια πολύ δύσκολη μάχη, με πολλούς νεκρούς και τραυματισμένους, όμως θριάμβευσε. Οποιοσδήποτε μπορεί να δη ότι η Ορθοδοξία δοκίμασε δύο μεγάλους διωγμούς από τους Τούρκους για 500 χρόνια, και από τους κομουνιστές για 70 χρόνια. Όμως ξαναγεννήθηκε καθαρή και λαμπρή. Στην ιστορία του Χριστιανισμού υπήρξαν 10 μεγάλοι αντιχριστιανικοί διωγμοί. Υπό τα βλέμματα μας έδειξε ο σατανάς την έχθρα του, σ' όλη την Ανατολική Ευρώπη, για ενδέκατη φορά. Μπορούμε να βάλουμε στο ίδιο ηθικό υπόβαθρο και ηρωικό αγώνα την Δύση με την Ανατολή; Ποτέ.

Συζήτηση με μια ομάδα μοναχών.

83. Πως βλέπετε μια πνευματική αναγέννηση του Ορθόδοξου μοναχισμού;

Πάντα το έργο αρχίζει με την προσευχή, επειδή ξέρουμε ότι ο Θεός είπε: Χωρίς Έμενα δεν μπορείτε να κάνετε τίποτα. Όλα τα ορθόδοξα μοναστήρια από την χώρα μας, όλα τα μοναστήρια και οι Εκκλησίες από την Ρωσία, τα Βαλκάνια, την Ελλάδα, την Κωνσταντινούπολη και Ιεροσόλυμα, βρίσκονται σε μια πλήρη και κανονική ανέλιξη προς το καλύτερο. Ένας μοναχός αν θα έλεγε μόνο το Πάτερ ημών ή τον Ν' Ψαλμό σημαίνει βαθύ έργο στις ψυχές των πιστών. Επειδή εμείς οι Υπηρέται του Θεού οργώνουμε και σπέρνουμε, όμως η βροχή η οποία κάνει να καρποφορούν τα σπαρτά είναι το Άγιο Πνεύμα. Ακόμη και η πιο σκληρή ψυχή, όταν ανοίγει την πόρτα της μονής, φτάνει να συγκινείται με δάκρυα της μετανοίας, ικετεύοντας το έλεος του Θεού. Έτσι δουλεύει το Άγιο Πνεύμα δια μέσου των Μονών. Στα μοναστήρια να τελούνται όλες οι ακολουθίες. Να μην τα συντομεύουν, "όπως θέλει ο μεγαλύτερος" επειδή ο μεγαλύτερος στα μοναστήρια είναι ο Αγαθός Θεός... Σ' εμάς πρέπει να αισθάνεται η καρδιά όλα όσα λέει το στόμα. Μόνο τότε μας ακούει ο Θεός. Στον κάθε πιστό να παρέχεται με γενναιοδωρία πνευματική αρωγή. Ο πιστός έρχεται στο μοναστήρι, γνωρίζοντας ότι ο τόπος του προσκυνήματος είναι ο καθαρός από τα άλλα μέρη της γης

84. Πως μπορούν να συνεννοηθούν, στην μοναστική ζωή, η Μάρθα και η Μαρία, γνωρίζοντας ότι οι νέοι που πηγαίνουν στα μοναστήρια θέλουν να προσεύχονται περισσότερο;

Χρειάζεται στα μοναστήρια να επιδιώκουν περισσότερο τις νυχθημερινές ακολουθίες, καθώς και την προσωπική αδιάλειπτη προσευχή. Υπάρχουν Μοναστήρια στα οποία οι μοναχοί προσεύχονται πολύ και δεν λείπουν ποτέ από τον Όρθρο και την Θεία Λειτουργία, αλλά υπάρχουν και Μοναστήρια όχι τόσο καλά οργανωμένα, όπου οι μοναχοί προσεύχονται λιγότερο. Αυτό εξαρτάται ιδίως από τους ηγουμένους και τους πνευματικούϊ. Κατά πόσο αυτοί θα είναι πιο πνευματικοί, τόσο και η μοναχική ζωή θα είναι υψηλότερη και οι μοναχοί πιο ενωμένοι με τον Χριστό.

85. Παντού υπάρχει έλλειψη πεπειραμένων πνευματικών. πως μπορεί για το μέλλον να διαμορφωθεί μια νέα γενιά καλών πνευματικών;

Εγώ συνάντησα ακόμη και στη Συχαστρία πολύ νέους Ιερείς, οι οποίοι ήταν πνευματικοί. Βέβαια, ένας καλός πνευματικός γίνεται με τον καιρό. Είναι απόλυτα απαραίτητο ώστε οι ηλικιωμένοι πνευματικοί, οι πολυζητημένοι, να έχουν μαθητές, τους οποίους να τους διδάσκουν και να τους βάλουν μπροστά στους Κανόνες. Και ο νέος πνευματικός να μαθαίνει από τον ηλικιωμένο. Το να είσαι πνευματικός είναι μια τέχνη δια μέσου της οποίας ομιλεί το Άγιο Πνεύμα.

86. Ποιες πνευματικές σχέσεις πρέπει να υπάρχουν μεταξύ των Μονών και των ενοριών;

Αν οι πιστοί δεν είναι ευχαριστημένοι με τους ιερείς τους, τα μοναστήρια πρέπει να τους δεχτούν και να ακούσουν τους πόνους τους, αν και ο κανόνας λέει: "Ο πιστός να μην τρέχει από πνευματικό σε πνευματικό". Οι πιστοί έχουν μεγαλύτερη εμπιστοσύνη στους πνευματικούς από τα μοναστήρια γι' αυτό δεν έχουν το δικαίωμα να μην τους δεχτούν.

Συζήτηση με μια ομάδα Ιεραποστόλων

87. Ποια είναι τα πιο κατάλληλα μέσα της καταπολεμήσεως του προσηλυτισμού των αιρετικών;

Χρειάζεται η ίδρυση επειγόντως ενός σώματος εσωτερικών ιεραποστόλων που να είναι πολύ καλά πληροφορημένοι, καλοί ομιλητές και με μεγάλη πίστη. Ο σκοπός τους θα είναι η εσωτερική ιεραποστολή ιδίως στις ενορίες που είναι μολυσμένες από τους αιρετικούς. Θα ήταν καλύτερα αυτοί οι ιεραπόστολοι να είναι άγαμοι ή μοναχοί.

88. Τελευταία οι αιρετικοί χτίζουν πολλούς οίκους για προσευχές ενώ εμείς οι ορθόδοξοι, λόγω ελλείψεως οικονομικών δυνατοτήτων, με μεγάλο κόπο μπορούμε να χτίζουμε μια εκκλησία. Ποια είναι η γνώμη σας;

Ξέρουμε ότι στη χώρα μας τα τελευταία 50 χρόνια χτίστηκαν πόλεις και συνοικίες χωρίς εκκλησίες. Είναι πιο εύκολο να χτίζεις ένα οίκο προσευχής των αιρετικών παρά μια ορθόδοξη εκκλησία γεμάτη με αγιογραφίες. Για μια ορθόδοξη εκκλησία χρειάζονται πολλά οικοδομικά υλικά, που είναι και πολύ ακριβά. Και αυτές οι εκκλησίες χτίζονται με χρήματα από τους πιστούς, τους ενορίτες. Οι αιρετικοί έρχονται με βοήθεια από την Αμερική ή από την Δύση. Όμως μεταξύ των ορθοδόξων δεν βρίσκουν απήχηση. Εμείς θα παραμένουμε σταθεροί "έτσι όπως έζησαν οι γονείς και οι προγονοί μας, και εμείς θα ακολουθήσουμε τα ίχνη τους". Τείνω να πιστεύω ότι ο φόβος μας για τους αιρετικούς είναι υπερβολικός. Και μετά δεν πρέπει να εξαίρουμε τον Θεό και την βοήθειά Του, την οποία μας την δίνει εδώ και 2.000 χρόνια.

89. Πως μπορούμε να αποφεύγουμε την συμμετοχή των ορθοδόξων παιδιών στα νεοπροτεσταντικά σχολεία;

Είναι η μόδα του καιρού. Οι νεοπροτεστάντες σημερινοί ευαγγελιστές, εκτελούν το έργο τους έχοντας μια πολύ καλή αμοιβή και είναι πολύ καλά οπλισμένοι με διδακτικό υλικό από τους Αμερικανούς, οι οποίοι θέλουν να διασκορπίσουν τους χριστιανούς και με αυτό τον τρόπο να τους κυριαρχούν. Ο Ρουμάνος αγρότης, όμως, ζει κατά την παράδοση, έτσι όπως έμαθε από την μητέρα και τον πατέρα του. Την ορθόδοξη πίστη δεν την αλλάζει όπως αλλάζει ένα πουκάμισο την Κυριακή. Οποιοσδήποτε Ρουμάνος δεν μπορεί να είναι παρά μόνον ορθόδοξος. Είναι η εθνική μας ομολογία. Εδώ και εκεί κάποιο ασθενές ή αμαρτωλό άτομο πουλάει την ψυχή του για 100 δολάρια.

90. Πως μπορούμε να σώσουμε την νεολαία και τους διανοουμένους από τις ασιατικές βουδιστικές πρακτικές;

Εμείς, που ζήσαμε πολλά χρόνια στις φυλακές, διαπιστώσαμε ότι οι Ρουμάνοι είναι πάρα πολύ πιστοί, και εκπροσωπούν την Ορθοδοξία εδώ και 2.000 χρόνια με μεγάλη τιμή και ζήλο. Δεν έχουμε δε κανέναν λόγο να την εγκαταλείψουμε. Η ορθόδοξη διδασκαλία δεν αποτελεί για μας θεωρία αλλά την ζούμε πραγματικά. Είναι χαρισματική για μας και γι' αύτη την βιωματική χριστιανική ζωή, οι αιρέσεις δεν μπορούν να μας προσφέρουν τίποτα. Φαίνεται πως αυτό είναι ένας ξένος άνεμος ο οποίος περνάει και πάνω από την χώρα μας και σκίζει μερικά φύλλα από την ρουμανική βελανιδιά. Όμως την άνοιξη η βελανιδιά ανανεώνει πλήρως τα φύλλα της.

91. Ένα μεγάλο μέρος των νέων είναι απογοητευμένο μπροστά στην σκληρή πραγματικότητα της σημερινής κοινωνίας. πως μπορούμε να τους ενθαρρύνουμε;

Αυτό το πρόβλημα είναι γενικό είναι υποχρεωτικό για όλους τους λαούς που περνάνε από ένα καθεστώς σε άλλο δια μέσου των πολέμων ή επαναστάσεων. Η νεολαία είναι γενναιόφρονη και αυτή έκανε την επανάσταση, βγαίνοντας στους δρόμους, περιμένοντας το καλύτερο, το οποίο όμως δεν ήρθε. Από την ηγεσία της χώρας δεν έχουν τι να περιμένουν. Τότε η νεολαία γίνεται αηδιασμένη και βρίσκει την ικανοποίηση στην μάθηση, στην ασωτία, στα χρήματα, στις ακολασίες, στην διαφθορά, το μεθύσι, από τα οποία μόνον η Εκκλησία μπορεί να την ξυπνήσει. Δεν υπάρχει άλλη οδός, άλλος καλύτερος θεσμός από την Εκκλησία.

92. Τι μέτρα πρέπει να πάρουμε για να πολεμήσουμε την πορνεία, την πορνογραφία, την κατάπτυστη μουσική και τις ταινίες;

Και αυτό είναι ένα γενικά ανθρώπινο πρόβλημα το ίδιο στην Νέα Υόρκη, όπως και στο Ιάσιο. Πίσω από την σεξουαλική προπαγάνδα βρίσκεται ο Καχάλ, με την σταθερή του πρόθεση για να επιστρέψει τους χριστιανούς στην ζωώδη κατάσταση. Όλες οι σύγχρονες πολιτιστικές εκδηλώσεις είναι φορτωμένες με σεξουαλισμό. Η Εκκλησία έχει το δικαίωμα και την υποχρέωση να επεμβαίνει και να ζητήσει από το κράτος, την κυβέρνηση την απαγόρευση των πορνογραφικών πηγών (ταινίες, βιβλία, μουσική, κτλ.). Αυτά μπορούν να κατακρίνονται και από τις εκκλησίες, αρκεί οι ιερείς να είναι δραστήριοι στην καταπολέμηση του σεξουαλισμού.

93. Ποια είναι τα κατάλληλα μέσα στην καταπολέμη­ση του αλκοολισμού, της ακολασίας και του διαζυγίου που αρρωσταίνουν την κοινωνία μας;

Αυτό το πρόβλημα έχει δημόσιο χαρακτήρα, αλλά περισσότερο ιδιωτικό. Από παντού πρέπει να καταπολεμείται ο αλκοολισμός και η ακολασία, ιδίως από τον ιερέα ο οποίος είναι ιεραπόστολος στην ενορία του. Να έχει το θάρρος να πηγαίνει στις οικογένειες με αλκοολικά προβλήματα και ασελγείς πράξεις, πάντα συνοδευόμενος από έναν ή δύο επιτρόπους και να προσπαθεί με κάθε μέσο να συμφιλίωση τους συζύγους.

94. Πως μπορούμε να συμφιλιώσουμε αυτούς που βρί­σκονται στην έχθρα, ιδίως στην οικογενειακή ζωή;

Είναι πολύ απλό ο Κύριος μας είπε: «αν κάποιος σου έσφαλλε, πήγαινε και συμφιλιώσου». Και αν το κατάφερες κέρδισες μια ψυχή. Αν δεν το κατάφερες τότε «έστω σοι ώσπερ ο εθνικός και ο τελώνης». Δηλαδή να τον αποφεύγεις.

95. Γιατί φοβόμαστε τον θάνατο;

Νομίζω ότι όλος ο κόσμος φοβάται τον θάνατο, αν και είναι ένα φαινόμενο τόσο φυσικό όσο και η γέννηση. Ακόμα και ο Σωτήρας, ενσαρκωθείς, έπρεπε να πεθάνει.

96. Πως μπορούμε να χρησιμεύσουμε περισσότερο στον πλησίον μας και ταυτόχρονα να οικοδομηθούμε πνευματικά;

Ακριβώς αυτή η κένωση του εαυτού μας, προς όφελος των άλλων, αποτελεί την καλύτερη πράξη που μπορεί να την κάνη ένας ιερέας ή ένας μοναχός. Προσφέρεται ολοκληρωτικά στον Θεό, εκκενώνεται. Προσφέρεται χωρίς σύνορα, από αγάπη στον πλησίον του. Ένας τέτοιος άνθρωπος γίνεται «πτωχός τω πνεύματι» και σίγουρα πολίτης του Παραδείσου επειδή είναι υιός της αγάπης και του Θεού.

97. Τι συστήνετε μεταξύ της ζωής στην ησυχία και την ιεραποστολική;

Ακριβώς το ίδιο και στις δύο περιπτώσεις. Αυτοί που ποθούν για την μοναξιά, θα είναι πάντα μαθητευόμενοι παρά του Θεού. Αυτοί που εκτελούν χριστιανικό έργο μέσα στο λαό, γι' αυτό το έργο είναι οι μαθητές του Σωτήρος.

98. Πως πρέπει να είναι σήμερα ένας ιδανικός ιερέας; Ένας μοναχός; Ένας πνευματικός;

Ο σημερινός ιερέας, όπως πάντα, είναι πιστός δούλος του Θεού, ντυμένος με θεία χάρη, για να Του λειτουργεί στο όνομα μιας ομάδος πιστών. Κατέχει την δύναμη της χάριτος για να καθοδηγεί, να διδάσκει το ποίμνιο και να το αγιάζει. Ο ιερέας όλων των καιρών πρέπει να είναι άνθρωπος της κλίσεως και όχι επαγγελματίας. Ιδίως στην Ιεροσύνη πρέπει να προφέρεται ολόκληρος στην διακονία του Θεού και των πιστών. Πρέπει επίσης να υπάκουη στον Επίσκοπο. Αυτός που βγαίνει από την κανονική τάξη, διαγράφεται μόνος του από την Ιεροσύνη. Αυτός που παραμένει υπάκουος στην τάξη της Εκκλησίας, θα συγκαταριθμηθή ως ο καλός και πιστός δούλος, με τον Σωτήρα Χριστόν. Επειδή η βασιλεία των ουρανών είναι η βασιλεία της θεϊκής τάξεως και εμείς οι πιστοί θα αγωνιστούμε εδώ στην γη για να έρθει η τάξη του Θεού, «ως εν ουρανώ, και επί της γης».

Σε ό,τι άφορα τον πνευματικό είναι το ίδιο - είτε παντρεμένος, είτε μοναχός-. Πρώτα απ' όλα να είναι προικισμένος με αγάπη. Και πολύ προσεκτικός, όμως χωρίς κακία στις αμαρτίες των ανθρώπων, επειδή αυτός που συγχωρεί τον πιστό, είναι ο Πανάγαθος Θεός. Ο πνευματικός καθιερώνει την αγαθότητα του Θεού, συγχωρώντας τον αμαρτωλό.

Πηγή: Εκδόσεις Ορθόδοξου Κυψέλης.