Όσιος Θεοδόσιος ηγούμενος Μονής Φιλόθεου εν Άθω και Επίσκοπος Τραπεζούντος. Ημέρα Μνήμης: 11 Ιανουαρίου.

Όσιος Θεοδόσιος ηγούμενος Μονής Φιλόθεου εν Άθω και Επίσκοπος Τραπεζούντος. Ημέρα Μνήμης: 11 Ιανουαρίου.

Θεοδοσίω επλάκη διπλούν στέφος,
Ως ιεράρχη και οσίω Kυρίου.

Όσιος Θεοδόσιος γεννήθηκε στις αρχές του 14ου αι. στον οικισμό της Κορησού Καστοριάς απο χριστιανούς γονείς, μεσαίας κοινωνικής τάξης. Τα πρώτα χρόνια της εκπαίδευσής του αναφέρεται ότι τα πέρασε στο χωριό του, προφανώς σε κάποιο σχολείο ‘’του νάρθηκα’’ της τοπικής ενορίας, ενώ τις εγκύκλιες σπουδές του ολοκλήρωσε στην Κωνσταντινούπολη. Δεν μας είναι γνωστό αν εκεί μαθήτευσε σε εκκλησιαστικό ή ιδιωτικό σχολείο, τα οποία αμφότερα πρέπει να ήταν επί πληρωμή. Πάντως, σε μια τέτοια ακμάζουσα πόλη πρέπει να συνυπήρχαν οι δύο μορφές εκπαίδευσης κατα τη Βυζαντινή Εποχή. Η ανώτερη μόρφωση που είχε λάβει για τα δεδομένα της εποχής δεν τον εμπόδισαν να αναχωρήσει για το Άγιο Όρος και τη Μονή Φιλοθέου σε ηλικία 18 ετών, όπου έγινε μοναχός και σε σύντομο χρονικό διάστημα ηγούμενος της μονής.

Στα μέσα του 14ου αι. αιχμαλωτίζεται απο Τούρκους πειρατές και μεταφέρεται στην Προύσα της Μικράς Ασίας, ωστε να πουληθεί ως δούλος. Σε αυτό το σημείο αναφέρεται πως η βαθιά μόρφωση και ήθος του Θεοδόσιου εντυπωσίασε τόσο τους επίδοξους αγοραστές του, ώστε αφέθηκε ελεύθερος. Τότε δεν επέστρεψε στο Άγιο Όρος του αλλά πορεύθηκε στην Πόλη, όπου τοποθετήθηκε ηγούμενος της περίφημης Μονής Αγίου Γεωργίου Μαγγάνων. Το 1368 εκλέχθηκε Μητροπολίτης Τραπεζούντας, μιας εκ των σημαντικότερων μητροπόλεων της Αυτοκρατορίας με 15 επισκοπές, όπου θήτευσε ειρηνικά μέχρι το τέλος του βίου του. Ο Όσιος εορτάζεται στις 11 Ιανουαρίου και στις 24 του ίδιου μήνα μαζί με τους άλλους Φιλοθεΐτες Αγίους.

Συμπληρωματικά στοιχεία

Ο Όσιος Θεοδόσιος καταγόταν από το χωριό Κορησσός Καστοριάς και γεννήθηκε από ευσεβείς γονείς. Ήταν αδελφός του Οσίου Διονυσίου (τιμάται 25 Ιουνίου), ιδρυτή της Σκήτης του Τιμίου Προδρόμου Αγίου Όρους. Ο Όσιος έγινε μοναχός στην Μονή Φιλοθέου του Αγίου Όρους και μετά την κοίμηση του Ηγουμένου διετέλεσε Ηγούμενος αυτής. Κάποια μέρα επέδραμαν κατά του αιγιαλού της Μονής Τούρκοι πειρατές, οι οποίοι απήγαγαν τον Όσιο ως αιχμάλωτο στην Βιθυνία. Κατάφερε να ελευθερωθεί και ήλθε στην Κωνσταντινούπολη. Με την προτροπή του Πατριάρχη Καλλίστου, με τον οποίον συνδεόταν Πνευματικά, γίνεται Ηγούμενος της περίφημης Μονής του Αγίου Γεωργίου των Μαγγάνων. Για την αρετή του και την οσιότητα του βίου του εξελέγη, το 1370 μ.Χ., Επίσκοπος Τραπεζούντος. Ο Όσιος Θεοδόσιος κοιμήθηκε με ειρήνη περί το έτος 1392 μ.Χ.

* * *

Καταγόταν «από τα όρια της Καστορίας, εκ χώρας Κορυσσού», και ήταν μεγαλύτερος αδελφός του οσίου Διονυσίου, κτήτορος της αγιορειτικής Μονής του Τιμίου Προδρόμου (Ι. Μ. Διονυσίου). Γεννήθηκε περί το 1300 από ενάρετους γονείς.

Νέος πηγαίνει στην Κωνσταντινούπολη προς αναζήτηση εναρέτων Γερόντων και διδασκάλων. Υπηρετεί με ταπείνωση τη Μεγάλη του Χριστού Εκκλησία και χειροτονείται από τον πατριάρχη διάκονος και ιερεύς. Έρχεται στο Άγιον Όρος, μονάζει αρκετά χρόνια στη Μονή Φιλοθέου και οι φιλόθεοι μοναχοί της, για την αρετή του και δίχως να θέλει, τον εκλέγουν ηγούμενό τους. Από Τούρκους πειρατές απάγεται και πωλείται ως δούλος στη Βιθυνία. Μετά την απελευθέρωσή του πηγαίνει στην Κωνσταντινούπολη, τοποθετείται από τον παλαιό φίλο του, πατριάρχη Κάλλιστο τον Α΄, ηγούμενος της Μονής του Αγίου Γεωργίου των Μαγγάνων, όπου «χρόνον ουκ ισχνόν αρίστως την ηγουμενείαν» άσκησε.

Περί το 1368 χειροτονείται μητροπολίτης Τραπεζούντος. Ο αυτοκράτορας είχε ζητήσει τον εναρετώτερο γι' αυτή τη θέση. Ποιμαίνει θεοφιλώς την επαρχία του και βοηθεί τον αδελφό του στην ίδρυση της Μονής του (1375).

Περιγραφή του οσίου βρίσκεται σε χειρόγραφη ακολουθία του στη Μονή Φιλοθέου. «Ήτο σεβάσμιος, υψηλός την πράξιν, ταπεινός το φρόνημα, τα γένεια έως την ζώνην, και εις την ομιλίαν γλυκύτατος και πεπαιδευμένος εις άκρον την των κανόνων διάταξιν...».

Η μνήμη του τιμάται στις 11 Ιανουαρίου και στις 24 Ιανουαρίου μαζί με τους άλλους αγίους της Ιεράς Μονής Φιλοθέου με κοινή ακολουθία.