Άγιος Νεομάρτυς Ιωάννης ο Νούλτσος, ο Καστοριεύς και οι συν αυτώ. Ημέρα Μνήμης: 21 Απριλίου.

Άγιος Νεομάρτυς Ιωάννης ο Νούλτσος, ο Καστοριεύς και οι συν αυτώ. Ημέρα Μνήμης: 21 Απριλίου.

Οι Nεομάρτυρες, όπως γράφει ο Άγιος Νικόδημος ο Αγιορείτης στο προοίμιο του νέου μαρτυρολογίου, είναι η δόξα της Εκκλησίας και ο ανακαινισμός όλης της ορθοδόξου πίστεως.

Βλέποντας, δηλαδή, οι άνθρωποι οι οποίοι ζούσαν στα χρόνια της δουλείας κάτω από το βαρύ πέλμα του κατακτητού, την θαρραλέα ομολογία αυτών των παιδιών, μάθαιναν πως αυτά τα οποία υπέμεναν παλαιότερα ο Άγιος Δημήτριος, ο Άγιος Γεώργιος και οι άλλοι παλαιοί Μάρτυρες, ήταν πραγματικά και τα έβλεπαν με τα μάτια τους στα πρόσωπα αυτά των Νεομαρτύρων.

Έχει γραφεί, ακόμη, για τους Νεομάρτυρες ότι ήταν τα αναχώματα κατά την δύσκολη αυτή περίοδο, οι αντιστασιακοί, αν θέλουμε να χρησιμοποιήσουμε μια έκφραση της εποχής μας, που με το μαρτύριό τους απέτρεπαν τον εξισλαμισμό πολλών χριστιανών της εποχής τους.

Για τους Νεομάρτυρες άκουγα από τα παιδικά μου χρόνια στην οδό του Αγίου Νικολάου της οδού Αχαρνών.

Τους γιορτάζαμε κάθε χρόνο την Γ’ Κυριακή του Ματθαίου, κάτι που γίνεται και στην Καστοριά κάθε χρόνο και μάλιστα ψάλλεται η Ακολουθία σε όλους τους Ναούς και διαβάζεται σχετική εγκύκλιος του Επισκόπου μας, ο οποίος ιδιαίτερα ευλαβείται τους Νεομάρτυρες.

Προς τιμήν των Νεομαρτύρων χτίζεται περίλαμπρος Ναός στην ακριτική και ιστορική Οινόη της Καστοριάς και στον οποίον θα υπάρχουν και μικρά αποτμήματα Ιερών Λειψάνων των Αγίων Νεομαρτύρων.

Η Καστοριά, μαζί με την Υπέρμαχο Στρατηγό, την Παναγία, και όλο το σύλλογο των Αγίων που προστατευτικά την φρουρούν, έχει να καυχηθεί όχι μόνο για τα βυζαντινά της μνημεία, την παράδοσή της και την κληρονομιά της, αλλά και για την παρουσία Νεομαρτύρων.
Στις 21 Απριλίου του έτους 1696 μαρτύρησε ο Νούλτσος.

Η μαρτυρία υπάρχει στον κώδικα της Ιεράς Μητροπόλεως και είναι γραμμένη με το χέρι του μακαριστού Μητροπολίτου Καστορίας Διονυσίου. Γράφει ο κεκοιμημένος αυτός Ιεράρχης: «Εις τους 1696 Απριλίου 21 εκρέμασαν τον Νούλτσον συν τω αδελφώ και τω γαμβρώ αυτού, και έγινε μεγάλη καλωσύνη εις τους χριστιανούς ότι τον ίδον εις το σκυνί και εδόξασαν τον Θεόν την δευτέραν ημέραν πως ετελειώθησαν εις μεγάλην δόξαν και τοιουτοτρόπως να δώση ο Θεός σε πολλούς τέτοιους χριστιανούς ωσάν τον Νούλτσον να λάβουν δόξαν».

Μερικές παρατηρήσεις πάνω σε αυτή την μαρτυρία:

Α) Έγινε μεγάλη καλοσύνη στους χριστιανούς, όταν τον είδαν εις το σκοινί και εδόξασαν τον Θεό. Αν λάβουμε υπόψη μας αυτά που αναφέρει ο Φώτης Κόντογλου για τον Άγιο Νεομάρτυρα Γεώργιο τον Χιοπολίτη, που μαρτύρησε στην πατρίδα του το Αϊβαλί ή αυτά που αναφέρει ο ιερός συναξαριστής για τον Άγιο Γεώργιο, που μαρτύρησε στα Ιωάννινα το 1838, η λέξη καλοσύνη ερμηνεύεται ότι σταμάτησε ο διωγμός για τον εξισλαμισμό.

Σταμάτησαν να πιέζουν τους χριστιανούς να αφήσουν την πατρώα ευσέβεια και να γίνουν μουσουλμάνοι. Γι’ αυτό όταν πήγαιναν τον Άγιο Γεώργιο να τον κρεμάσουν στην αγορά των Ιωαννίνων, του έλεγαν οι χριστιανοί γιαννιώτες «πρόσεξε μην υποκύψεις γιατί τότε θα τουρκέψουμε όλοι».

Β) Εδόξασαν το Θεό. Μόλις ο μάρτυρας τελείωνε το μαρτύριο του, τότε από στόμα σε στόμα μεταδιδόταν αυτόματα ότι πράγματι νίκησε και στεφανηφόρος πορεύτηκε στον ουρανό γι’ αυτό και οι χριστιανοί αναπαυμένοι έκαναν το σημείο του σταυρού λέγοντας «δόξα σοι ο Θεός». 
Με άλλα λόγια η ορμή των κατακτητών, το μένος τους και η εκδίκησή τους, έπεφτε στα θύματα αυτά. όπως και στον Άγιο Πατριάρχη Γρηγόριο τον Ε’, και με τον τρόπο αυτό σώζονταν αθώες ψυχές.

Γ) Γράφει το κείμενο του μακαριστού Διονυσίου «εις μεγάλην δόξαν». Δηλαδή ο Θεός, αν λάβουμε υπόψη μας άλλα μαρτύρια Αγίων Νεομαρτύρων, δόξαζε τον μάρτυρα αυτόν με θεοσημείες, με φώς το οποίο φώτιζε το πρόσωπό του, όπως του Αγίου Γεωργίου Ιωαννίνων, με θαύματα και πολλά άλλα σημεία της παρουσίας του Θεού.

Δ) «..και τοιουτοτρόπως να δώση ο Θεός σε πολλούς τέτοιους χριστιανούς ωσάν τον Νούλτσον να λάβουν δόξαν». Δηλαδή να έχουν και οι άλλοι χριστιανοί αυτή τη δόξα των Νεομαρτύρων, αυτή την επιβεβαίωση της ζωντανής πίστεως, την μαρτυρία του Θεού για τα πρόσωπά τους και τη θυσία τους, πολύ δε περισσότερο την πρεσβεία τους στο θρόνο του Θεού.

Ο ξεχασμένος αυτός Νεομάρτυρας, τιμάται τα τελευταία χρόνια με τη συμβολή του Επισκόπου μας, μαζί με τον Άγιο Νεομάρτυρα Μάρκο από την Κλεισούρα και τον Γεώργιο τον Καστοριανό, τον πρώην Χασάν κατά τον Άγιο Νικόδημο τον Αγιορείτη, στην πόλη της Καστοριάς.

Μακάρι να βρεθεί ο τόπος του μαρτυρίου τους, η μεγάλη λεύκα της Καστοριάς, όπως σημειώνει ο Παντελής Τσαμίσης, και να δώσει ο Θεός να βρούμε και τα χαριτόβρυτα λείψανά τους που ζηλευτά τα κατέχει η καστοριανή γη όπως και του Παύλου Μελά.

Είναι οι ατίμητοι θησαυροί μας όλα αυτά, η παράδοσή μας και η κληρονομιά μας.

Χάρη σ’ αυτούς τους θησαυρούς δεν έχουμε να φοβηθούμε και να ζηλέψουμε τίποτα…Άγιοι Νεομάρτυρες πρεσβεύσατε υπέρ ημών!