Παρασκευή 2 Οκτωβρίου 2020

Ἅγιος Νικήτας Ἐπίσκοπος Ρεμεσιάνας. Ήμέρα Μνήμης: 24 Ἰουνίου.

Ἅγιος Νικήτας Ἐπίσκοπος Ρεμεσιάνας. Ήμέρα Μνήμης: 24 Ἰουνίου.


῞Ενας μεγάλος, ἀλλὰ ἐν πολλοῖς ἄγνωστος Ἅγιος, Πατήρ, Θεολόγος, ῾Υμνογράφος, ὡς καὶ θαυμαστὸς ῾Υπερασπιστής, Διδάσκαλος καὶ ῾Ιεραπόστολος τῆς Ἁγίας ᾿Ορθοδόξου Πίστεώς μας, κατὰ τὸν 4ο καὶ 5ο αἰ., εἶναι ὁ Ἅγιος Νικήτας ᾿Επίσκοπος Ρεμεσιάνας ἢ Ρεμεσιανῶν.

Ὁ κατὰ πᾶσαν πιθανότητα ἑλληνικῆς καταγωγῆς αὐτὸς Ἅγιος, γεννήθηκε στὴν Δακία, σημερινὴ Ρουμανία, τὸ ἔτος 338, καὶ ὑπῆρξε κάτοχος καλῆς λατινικῆς παιδείας καὶ ἐγνώριζε τὴν ἑλληνική. Τὸ ἔτος 366 κατεστάθη ᾿Επίσκοπος Ρεμεσιάνας, ὅπου διέπρεψε ἐπὶ μίαν ὁλόκληρη πεντηκονταετία. ῾Η Ρεμεσιάνα ταυτίζεται μὲ τὴν σημερινὴ πόλι Μπέλα Παλάνκα, ἐπὶ τοῦ ποταμοῦ Νιχάβα, μεταξὺ τῶν πόλεων Νὶς καὶ Πιρὸτ τῆς Σερβίας.

Στοιχεῖα γιὰ τὴν δρᾶσι τοῦ Ἁγίου Νικήτα σώζονται σὲ ἔργα μεγάλων Δυτικῶν ᾿Εκκλησιαστικῶν Συγγραφέων, ὅπως τοῦ Ἁγίου Παυλίνου ᾿Επισκόπου Νόλης (τιμάται 22 Ἰουνίου), τοῦ Γενναδίου Μασσαλίας, τοῦ Κασσιοδώρου καὶ τοῦ ῾Οσίου ῾Ιερωνύμου.

῾Ο Ἅγιος Παυλῖνος ἐπαινεῖ ἰδιαίτερα τὸν Ἅγιο Νικήτα, «᾿Επίσκοπο τῶν Δακῶν», ὡς ἐκλεκτὸ ἀδελφὸ καὶ φίλο, ὁ ὁποῖος ἐπισκέφθηκε τὴν Νόλα τῆς ᾿Ιταλίας τὸ ἔτος 398, προκειμένου νὰ προσκυνήση τὸ ἐκεῖ ἀποθησαυρισμένο ἱερὸ Λείψανο τοῦ Ἁγίου Φήλικος. ῾Ο Ἅγιος Παυλῖνος ἐγκωμιάζει τὸν Ἅγιο Νικήτα ὡς Ἀσκητή, χαρισματικὸ Ἱεραπόστολο, ἀγαπητὸ καὶ σοφὸ Ποιμένα, ὡς καὶ ἐκλεκτὸ Ποιητή.
῾Ο Ἅγιος Νικήτας ἦταν ἤδη γνωστὸς καὶ γιὰ τὸν ἐξαίρετο ζῆλο του ὑπὲρ τῆς Ὀρθῆς Πίστεως. Τὸ ἔτος 369 συμμετεῖχε σὲ Σύνοδο στὴν Ρώμη κατὰ τοῦ ᾿Αρειανισμοῦ. ᾿Επίσης, συμμετεῖχε καὶ σὲ ἄλλες ἀντι-αιρετικὲς Συνόδους, ὅπως τῆς ᾿Αντιοχείας, τὸ ἔτος 378.

῾Η ῾Ιεραποστολική του δρᾶσις ἐπεξετάθη σὲ πολλοὺς τόπους καὶ περιοχές. Εὐαγγελίσθηκε τὴν Νότια Δακία, ἡ ὁποία μόλις εἶχε ἐρημωθῆ ἀπὸ τὶς βαρβαρικὲς ἐπιδρομές, ἐκόμισε μὲ κίνδυνο τῆς ζωῆς του τὸ ἅγιο Εὐαγγέλιο στοὺς Γότθους, τοὺς Δάκες, στοὺς Οὔννους, ἀκόμη καὶ στὴν ἐξαιρετικὰ ἄγρια φυλὴ τῶν Βησσῶν, οἱ ὁποῖοι ζοῦσαν στὰ ἄγρια βουνὰ τῆς Βουλγαρίας. Οἱ περιοδεῖες του ἔφθασαν μέχρι τὴν Μικρὰ Σκυθία καὶ τὶς ἀκτὲς τοῦ Εὐξείνου Πόντου.

Μὲ τὴν γλυκύτητα τῶν τρόπων του καὶ τὴν δύναμι τοῦ Σταυροῦ, μεταμόρφωσε τοὺς τόπους κατοικίας τῶν ἀγρίων σὲ ἐργαστήρια ἀρετῆς καὶ προσευχῆς.

῾Ο Ἅγιος Νικήτας δὲν ἐπαινεῖται χωρὶς λόγο καὶ ὡς ἱκανὸς Θεολόγος, ἀκαταπόνητος Διδάσκαλος, Ποιητὴς καὶ Συγγραφεύς. 
Διακρίθηκε γιὰ τὸ κηρυκτικὸ καὶ ἀντιαρειανικὸ (πρὸς Γότθους) ἔργο του καὶ εἶναι ἀπὸ τοὺς πρώτους Λατίνους, οἱ ὁποῖοι ἄφησαν ἑρμηνεία-ἐξήγησι τοῦ Συμβόλου τῆς Νικαίας.

Τὸ κύριο ἔργο του, τὸ ὁποῖο δὲν διεσώθη στὴν πληρότητά του, φέρει τὸν τίτλο: «῞Εξι Βιβλία ῾Οδηγιῶν γιὰ τοὺς ῾Υποψηφίους πρὸς Βάπτισιν».


Τὰ ἐκτενῆ Βιβλία ἐκ τοῦ Κατηχητικοῦ αὐτοῦ ἔργου «Περὶ Πίστεως», «Εἰς τὴν Δύναμιν τοῦ ῾Αγίου Πνεύματος» καὶ «῾Ερμηνεία στὸ Ἀποστολικὸ Σύμβολο τῆς Νικαίας», δεικνύουν ὅτι ὁ Ἅγιος ὑποστηρίζει σθεναρὰ τὴν ᾿Ορθοδοξία τοῦ Τριαδολογικοῦ Δόγματος, σὲ συμφωνία μὲ τὸν μεγάλο Κατηχητὴ καὶ Μυσταγωγὸ Πατέρα τῆς Ἀνατολῆς Ἅγιο Κύριλλο ῾Ιεροσολύμων, ἀναιρώντας τὶς αἱρέσεις τῶν ᾿Αρειανῶν καὶ Μακεδονιανῶν, οἱ ὁποῖες κατεβίβαζαν ἀσεβῶς τὸν Υἱὸ ἢ τὸ Ἅγιον Πνεῦμα στὴν τάξι τῶν κτισμάτων.

῞Ενα ἄλλο ἔργο, τὸ ὁποῖον ἀποδίδει στὸν Ἅγιο Νικήτα ὁ Γεννάδιος Μασσαλίας, εἶναι αὐτὸ ποὺ ἀπευθύνεται στὴν «ἐκπεσοῦσα παρθένο», («Περὶ πτώσεως παρθένου», De lapsu virginis), ἀποβλέποντας στὴν ἀνόρθωσι καὶ μεταμόρφωσι κάθε παρεκτρεπομένου καὶ πεπτωκότος ἀπὸ τὴν ἁγία ζωὴ τῆς ἀρετῆς.

᾿Επίσης, εἶναι βέβαιον, ὅτι ἔγραψε Ὕμνους-Ποιήματα γιὰ λατρευτικὴ χρῆσι, ἐφρόντισε δὲ γιὰ τὴν καλὴ ὀργάνωσι τῆς θείας Λατρείας καὶ μάλιστα γιὰ τὴν ἐκκλησιαστικὴ μουσική, τόσο στὴν ᾿Επισκοπή του, ὅσο καὶ εὐρύτερα στὶς περιοχὲς τῆς ῾Ιεραποστολικῆς του δράσεως.

Στὸν Ἅγιο Νικήτα ἀποδίδεται ὁ Ὕμνος: «Τe Deum Laudamus» (Σὲ Ὑμνοῦμεν Θεέ), ὁ ὁποῖος διαδόθηκε σὲ ὅλη τὴν Λατινικὴ Χριστιανοσύνη.

Στὰ κείμενα τοῦ Ἁγίου Νικήτα ἀνευρίσκεται γιὰ πρώτη φορὰ στὴν πρώϊμη ᾿Εκκλησιαστικὴ Γραμματεία ὁ ὅρος «Κοινωνία Ἁγίων» (Communio Sanctorum), ἐν σχέσει πρὸς τὴν πίστι σὲ ἕναν μυστικὸ θεῖο δεσμό, ὁ ὁποῖος συνενώνει ἀρρήκτως ἐν Χάριτι στὴν ᾿Εκκλησία ζῶντας καὶ κεκοιμημένους σὲ ἀδιάπτωτο σύνδεσμο ζώσης ἐλπίδος καὶ ἀγάπης. Χαρακτηριστικὸ τοῦ κύρους ποὺ ἀπελάμβανε ὁ Ἅγιος Νικήτας, ἀποτελεῖ τὸ γεγονὸς ὅτι τὸ Βιβλίο του «Περὶ Πίστεως» συμπεριελήφθη στὸ ὁμότιτλο ἔργο τοῦ Ἁγίου Ἀμβροσίου Μεδιολάνων.

῾Ο δραστήριος αὐτὸς «Ἀπόστολος τῶν Δακο-Ρουμάνων», περὶ τοῦ ὁποίου ὑπάρχει μάλιστα καὶ μία τελευταία ἀναφορὰ σὲ Ἐπιστολὴ τοῦ Πάπα Ρώμης ᾿Ιννοκεντίου, ἐκοιμήθη ἐν Κυρίῳ εἰρηνικὰ τὸ ἔτος 414 ἢ 420, καὶ ἀξιώθηκε τῆς ἀναπαύσεως ἐκ τῶν κόπων Αὐτοῦ ἐν τῷ Φωτὶ τῆς Ἁγίας Τριάδος.

Ταῖς τοῦ ῾Αγίου Νικήτα Ρεμεσιάνας ἁγίαις πρεσβείαις, Χριστὲ ὁ Θεός, ἐλέησον ἡμᾶς. Ἀμήν!

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου