Όσιος Nικήτας ο Πατρίκιος, Στρατηγός του Θἐματος της Σικελίας, ο Ομολογητής. Ημέρα Μνήμης: 13 Οκτωβρίου.

Όσιος Nικήτας ο Πατρίκιος, Στρατηγός του Θἐματος της Σικελίας, ο Ομολογητής. Ημέρα Μνήμης: 13 Οκτωβρίου.

Ο Νικήτας γεννήθηκε το 761 στην Παφλαγονία. Αναφέρεται και ως Νικήτας Μονομάχος και κατά πάσα πιθανότητα ήταν μέλος της οικογένειας των Μονομάχων και συγγενής της αυγούστας Θεοδώρας. Οι γονείς του, που μάλλον ονομάζονταν Γρηγόριος και Άννα, φρόντισαν για την εκπαίδευσή του στον τόπο καταγωγής του. Σε παιδική ηλικία τον υπέβαλαν σε ευνουχισμό, με σκοπό να γίνει δεκτός στην υπηρεσία των ανακτόρων και να σταδιοδρομήσει στη δημόσια διοίκηση.

Το έτος 778, σε ηλικία 17 ετών, ο Νικήτας μετέβη στην Κωνσταντινούπολη και εισήλθε στην υπηρεσία της αυγούστας Ειρήνης, μετέπειτα αυτοκράτειρας (780-790/797-802). Χάρη στις ικανότητές του γρήγορα ανήλθε στην κρατική ιεραρχία. Το 787, άγνωστο με ποια ιδιότητα, έλαβε μέρος στη Ζ' Οικουμενική Σύνοδο. Λίγο αργότερα τιμήθηκε με τον τίτλο του πατρικίου και διορίστηκε στρατηγός Σικελίας, όπου ανήγειρε ναό αφιερωμένο στην αγία Ευφημία. Το 797 ως στρατηγός Σικελίας έστειλε επιστολή στο Φράγκο ηγεμόνα Καρλομάγνο. Παρέμεινε στρατηγός Σικελίας το αργότερο έως το 799. Μετά την επιστροφή του στην Κωνσταντινούπολη ο πατρίκιος Νικήτας εξέφρασε την επιθυμία να εγκαταλείψει την εγκόσμια ζωή και να ακολουθήσει το μοναστικό βίο. Ο αυτοκράτορας Νικηφόρος Α' (802-811) και ο καίσαρας Σταυράκιος, όμως, δεν του επέτρεψαν να αποσυρθεί από την κρατική διοίκηση. Την άνοιξη του 807 ο Νικήτας στάλθηκε από τον αυτοκράτορα επικεφαλής του στόλου στη Δαλματία, σε επιχειρήσεις κατά των Βενετών.

Προς τα τέλη του 811, σε ηλικία 50 ετών, ο Νικήτας εκάρη μοναχός με τη συγκατάθεση του αυτοκράτορα Μιχαήλ Α' Ραγκαβέ (811-813), υπό τον όρο να μην εγκαταλείψει την Κωνσταντινούπολη. Εντάχθηκε στη μοναστική κοινότητα της Θεοτόκου Χρυσονίκης κοντά στη Χρυσή Πύλη και δώρισε στη μονή προάστιο σε άγνωστη τοποθεσία. Το 815, με την έναρξη της δεύτερης περιόδου της Εικονομαχίας, ο Νικήτας κατέφυγε στο προάστιο αυτό, όπου όμως τον εντόπισαν αξιωματούχοι του αυτοκράτορα Λέοντος Ε' Αρμένιου (813-820) και τον κατηγόρησαν για κατοχή φορητής εικόνας του Χριστού. Ο Νικήτας αρνήθηκε να παραδώσει την εικόνα. Επί βασιλείας Μιχαήλ Β' (820-829), όταν αμβλύνθηκαν οι θρησκευτικές διαμάχες, παρέμεινε στο προάστιο αυτό.

Μετά την ανάρρηση στο θρόνο του Θεοφίλου (829-842), οπότε άρχισαν σε μεγάλη κλίμακα πιέσεις και διωγμοί κατά των εικονόφιλων κληρικών, ο Νικήτας αρνήθηκε να συνεργαστεί με τον εικονομάχο πατριάρχη Κωνσταντινουπόλεως Αντώνιο (821-837) και, εξαναγκαζόμενος σε εξορία, περί τις αρχές του 830 κατέφυγε στο Ερίβολον, θέση νότια της Νικομήδειας. Στο διάστημα 830-833 περιπλανιόταν στη Βιθυνία, φοβούμενος τους διωγμούς κατά των εικονοφίλων. Επισκέφθηκε δύο φορές το Ερίβολον και το Παντείχιον, στην ασιατική ακτή του Βοσπόρου, μετέβη στις γειτονικές Ρουφινιανές και κατέφυγε στην περιοχή του Καταβόλου, νοτιοδυτικά της Κίου. Από εκεί, για να αποφύγει συνάντηση με τον αυτοκράτορα Θεόφιλο, ο οποίος θα επισκεπτόταν την περιοχή για να αντιμετωπίσει επιδρομές των Αράβων, ο Νικήτας το θέρος του 833 κατέφυγε στο προάστιο Ζουλουπάς ή Ζούλουπας. Τέλος, εγκαταστάθηκε στην Κατησία, θέση στην ακτή του Εύξεινου Πόντου, και επιδόθηκε σε άσκηση. Στην Κατησία ανήγειρε, από κοινού με τον ανιψιό του μοναχό Νικήτα, μονή αφιερωμένη στον Αρχάγγελο Μιχαήλ, σε έκταση αγορασμένη από τον ίδιο. Εκεί πέθανε στις 6 Οκτωβρίου του ίδιου έτους. Μετά το θάνατό του ανακηρύχθηκε όσιος. Η Ορθόδοξη Εκκλησία τιμά τη μνήμη του ως ομολογητή στις 13 Οκτωβρίου.