Πέμπτη 20 Μαρτίου 2025

Άγιος Μαρτίνος, Επίσκοπος Μπράγκα της Πορτογαλίας. Ημέρα Μνήμης: 20 Μαρτίου.

Άγιος Μαρτίνος, Επίσκοπος Μπράγκα της Πορτογαλίας. Ημέρα Μνήμης: 20 Μαρτίου.


Ο Άγιος Μαρτίνος της Μπράγκα είναι άλλος από τον γνωστό μας Άγιο Μαρτίνο της Τουρώνης (τιμάται 12 Νοεμβρίου). Καταγόμενος από την Παννονία (τμήμα της σημερινής Ουγγαρίας και Αυστρίας), όπως ο προστάτης Άγιός του της Τουρώνης, ο Άγιος Μαρτίνος ξεκίνησε νέος ένα προσκύνημα στους Αγίους Τόπους, όπου έγινε μοναχός και έμεινε πολλά χρόνια για να μάθει τα ελληνικά και να αφομοιώσει τις παραδόσεις των Πατέρων της Ανατολής. Εκεί συνάντησε προσκυνητές από την Ισπανία οι οποίοι τον έπεισαν να επιστρέψει μαζί τους για να ευαγγελίσει στους κατοίκους της Ιβηρικής Χερσονήσου που ήταν ειδωλολάτρες, Αρειανοί ή Πρισκιλλιανιστές*.

Επιστρέφοντας στην Δύση περί το 550, έφθασε στην Γαλικία και λυπήθηκε βλέποντας την περιοχή να έχει μολυνθεί από τη λατρεία ψευδών θεών. Καθώς ο γιος του βασιλέα μόλις είχε ιαθεί από λέπρα χάρις σε ένα ύφασμα που είχε τοποθετηθεί στο μνήμα του Αγίου Μαρτίνου Τουρώνης, ο δούλος του Θεού έλαβε τον λόγο για να δείξει τη δύναμη της αληθινής Πίστεως . Τα φλογερά κηρύγματά του πέτυχαν να επαναφέρουν στην Ορθοδοξία το έθνος των Σουηβών και χάρις στην υποστήριξη του βασιλέα ίδρυσε διάφορα μοναστήρια και κυρίως την περίφημη Μονή του Ντούμιο, σε μικρή απόσταση από την Μπράγκα, πρωτεύουσα της Γαλικίας. Καθώς ο Μαρτίνος κήρυττε τον λόγο του Θεού σε όλη την χώρα με λαμπρά αποτελέσματα, οι επίσκοποι της Ισπανίας αποφάσισαν συνοδικά να τον ανακηρύξουν επίσκοπο και κατέστησε την μονή του επισκοπείο (567).

Ο Άγιος Μαρτίνος εισήγαγε στην μονή του τα μοναχικά ήθη της Ανατολής, έχοντας φέρει μαζί του έναν κώδικα με τα Αποφθέγματα των Πατέρων της Ερήμου. Χωρίς να πάψει να ασκεί τα καθήκοντα του ηγουμένου συνέχισε με ζήλο τις ιεραποστολικές του περιοδείες. Αντέκρουσε με αυθεντία τους οπαδούς του αρειανισμού, ήταν ικανός συγγραφέας και αναλωνόταν αφειδώλευτα για να ενοφθαλμίσει στον λαό το χρηστό ευαγγελικό ήθος. Ο Άγιος Γρηγόριος Τουρώνης (τιμάται 17 Νοεμβρίου) είχε πει γι’ αυτόν ότι «υπήρξε ο πρώτος ανάμεσα στους καταρτισμένους ανθρώπους της εποχής του». Έχοντας αποκτήσει φήμη νέου αποστόλου, ισάξιου σε όλα με τον προστάτη του Άγιο Μαρτίνο Τουρώνης, εξελέγη μητροπολίτης της Μπράγκα και προήδρευσε της Συνόδου που συγκλήθηκε για δεύτερη φορά στην πόλη αυτή (το 572). Εκοιμήθη εν ειρήνη πλήρης ημερών, στις 20 Μαρτίου 579 (ή, κατ’ άλλους το 580).

Στον λόγο του Περί Ταπεινώσεως ο Άγιος Μαρτίνος γράφει:

«Η ταπείνωση θα σε διδάξει πόσα από αυτά που οι άνθρωποι επαινώντας σε αποδίδουν σ’ εσένα είναι πράγματι δικά σου και πόσο θα διαρκέσουν. Η ταπείνωση δεν σ’ αφήνει να δίνεις αξία στα ψέματα» (κεφ. 3).
«Ιδού, αυτή είναι η αληθινή και Χριστιανική ταπείνωση. Μ’ αυτήν θα καταφέρεις νίκη κατά της κακίας, αποδίδοντας στον Θεό μάλλον παρά σ’ εσένα το γεγονός ότι νίκησες» (κεφ. 6).
«Η δόξα είναι σαν την ανθρώπινη σκιά: αν την ακολουθείς, φεύγει∙ αν απομακρύνεσαι, αυτή σ’ ακολουθεί» (κεφ. 8).

Η άποψη του Αγίου Μαρτίνου για την τριπλή κατάδυση στο Βάπτισμα.

Ο Άγιος Μαρτίνος, στη συγγραφή του για το Άγιο Βάπτισμα, βεβαιώνει ότι παρ’ όλο τον ισχυρισμό ορισμένων στη δύση «ποτέ δεν υπήρξε γενική ή τοπική σύνοδος που να υποστήριξε το Βάπτισμα με μία κατάδυση». Η Βάπτιση, λέει, πρέπει να γίνεται με τριπλή κατάδυση και αυτό αποτελεί παλαιά και Αποστολική παράδοση. Θέλοντας ορισμένοι να αποφύγουν την αρειανική αίρεση που βάπτιζε με τρεις καταδύσεις περιέπεσαν στο άλλο άκρο, την αίρεση του Σαβελλίου**, εφαρμόζοντας μία κατάδυση ομολογούν όπως ο Σαβέλλιος ότι συγχέουν τα τρία Πρόσωπα σε ένα. Οι επίσημες αποφάσεις, προσθέτει, η Ρώμη, οι Ανατολικές εκκλησίες, οι εξηγήσεις των παλαιών Πατέρων, τα λειτουργικά τυπικά, όλα δείχνουν ότι η τριπλή κατάδυση είναι αρχαία παράδοση και ομολογία των τριών προσώπων της Αγίας Τριάδος (FC 62, 102).

* Ο Πρισκιλλιανός στη διδασκαλία του εισήγαγε δυαρχικές αντιλήψεις μέσω της ανάμιξης στοιχείων από τον γνωστικισμό και τον μανιχαϊσμό. Αντέκρουε την τριαδικότητα και δεχόταν δύο αρχές: την αρχή του αγαθού που πηγάζει από τον Θεό και την αρχή του κακού που πηγάζει από τον διάβολο. Για τον Πρισκιλλιανό και τους οπαδούς του, ο Χριστός, οι άγγελοι και οι ψυχές είναι απόρροιες εκ του Θεού ενώ το σώμα αποτελεί πλάσμα του διαβόλου. Για αυτό τον λόγο, για τον Πρισκιλλιανισμό η ανάσταση της σάρκας ήταν αδιανόητη.

Επίσης, ο Πρισκιλλιανός δίδασκε την άρνηση του γάμου διότι είναι παράγοντας δημιουργίας νέων σωμάτων επέτρεπε όμως την εξωγαμική ένωση.

** Ο Σαβέλλιος δίδασκε ότι ο Πατέρας, ο Υιός και το Πνεύμα το Άγιο είναι τρεις φανερώσεις του ενός και μοναδικού Θεού και όχι τρεις ξεχωριστές υποστάσεις της Τριάδας. Για τον Σαβέλλιο τα πρόσωπα της Αγίας Τριάδας δεν αποτελούσαν τρεις διακεκριμένες υποστάσεις αλλά μία ουσία. Η ουσία αυτή προσιδίαζε με την αριστοτελική πρώτη ουσία. Αυτή η μία ουσία εμφανίστηκε με τρία προσωπεία (πρόσωπα) ως Πατήρ στην εποχή της Παλαιάς Διαθήκης, ως Υιός στην Καινή και ως Άγιο Πνεύμα στην Εκκλησία. Το πρόσωπο του πατρός στη σκέψη του Σαβέλλιου γινόταν μια απρόσωπη θεία ουσία, μια αφηρημένη φιλοσοφική ιδέα. Ο Υιός και το Άγιο Πνεύμα ήταν τρόποι έκφρασης της ουσίας. Η διδασκαλία αυτή έχει στοιχεία νεοπλατωνικά καθώς παρουσιάζει την Αγία Τριάδα ως μονάδα διευρυμένη.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου