Ο Άγιος Ιερεμίας καταγόταν από την Ήπειρο και είχε διατελέσει Μητροπολίτης Σόφιας επιδεικνύοντας σημαντικές διοικητικές ικανότητες. Εξελέγη Οικουμενικός Πατριάρχης σύμφωνα με τον βιογράφο του Μιχαήλ Στρουμπάκη, το 1522. Το 1526, εν τη απουσία του από την Κωνσταντινούπολη αντικαταστάθηκε αντικανονικά από τον Ιωαννίκιο Α’ αλλά μετά από δύο συνόδους (Ιεροσόλυμα-Κωνσταντινούπολη) αποκαταστάθηκε στο θρόνο του.
Κατά τη διάρκεια της θητείας του επέδειξε ιδιαίτερο ενδιαφέρον για θέματα των επισκοπών του, για την ενίσχυση του κοινοβιακού θεσμού, για τις σχέσεις με άλλες εκκλησίες και για κανονικά θέματα.
Επί των ημερών του θεμελιώθηκε η Μονή Σταυρονικήτα στο Άγιον Όρος. Σημαντικό επίτευγμα κατά τη θητεία του ήταν το ότι κατόρθωσε να διατηρήσει τις ορθόδοξες εκκλησίες της Πόλης από το να κατεδαφιστούν ή να μετατραπούν σε τζαμιά, μετά από θέμα που ανακινήθηκε το 1537, 84 χρόνια μετά την Άλωση.
Ο Άγιος Ιερεμίας κατόρθωσε να το αποφύγει ευρίσκοντας ζώντες υπέργηρους Τούρκους συμμετέχοντες στις εχθροπραξίες της εποχής οι οποίοι μαρτύρησαν ενώπιον ειδικού πολιτκού σώματος ότι στην πραγματικότητα η Πόλη παρεδόθη και δεν αλώθηκε, με αποτέλεσμα να παραμείνει το δικαίωμα διατήρησης των ορθοδόξων ναών.
Παρέμεινε πατριάρχης ως το 1546 όπου ασθένησε και απεβίωσε έχοντας εγκαταλείψει το θρόνο του διαβιώντας ως απλός μοναχός.
Επιπλέον βιογραφικά στοιχεία.
Ο Άγιος Ιερεμίας Α' υπήρξε Οικουμενικός Πατριάρχης από το 1522 ως το 1546, με μία διακοπή κατά τα έτη 1524-1525.
Καταγόταν από τη Ζίτσα της Ηπείρου και εξελέγη Μητροπολίτης Σόφιας προ του 1513.
Είχε περιορισμένη μόρφωση, αλλά ήταν πολύ δημοφιλής και είχε μεγάλες διοικητικές ικανότητες.
Εξελέγη από την Ιερά Σύνοδο Οικουμενικός Πατριάρχης με την στήριξη του άρχοντα Κωνσταντίνου Κουνούπη στις 31 Δεκεμβρίου του 1522, καταβάλλοντας ως δώρο στον Σουλτάνο 500 νομίσματα φραγκικής κοπής και 3.500 φλουριά ως ετήσια οφειλή.
Περί τον Απρίλιο ή Μάιο του 1524, και ενώ βρισκόταν σε περιοδεία στην Κύπρο, Αίγυπτο, Παλαιστίνη και το όρος Σινά, ανέβηκε αντικανονικά στον Θρόνο ο Σωζοπόλεως Ιωαννίκιος.
Με τη βοήθεια των Πατριαρχών Αντιοχείας και Αλεξανδρείας, ο Άγιος Ιερεμίας κατόρθωσε να ανατρέψει την πραξικοπηματική εκλογή και ο Ιωαννίκιος καθαιρέθηκε από δύο Συνόδους, μία στα Ιεροσόλυμα και μία στην Κωνσταντινούπολη.
Ο Άγιος Ιερεμίας αποκαταστάθηκε επισήμως στις 24 Σεπτεμβρίου 1525 με βεράτιο του Σουλτάνου Σουλεϊμάν Α΄ και έγινε δεκτός με ενθουσιασμό από τον κλήρο και τον λαό της Κωνσταντινούπολης, αποκτώντας στο εξής μεγάλη επιρροή.
Επί των ημερών του (1536), το πρώην Κελί Σταυρονικήτα, το οποίο ανήκε από το 1287 στην Μονή Κουτλουμουσίου και στη συνέχεια, ως το 1533, στην Μονή Φιλοθέου, εκχωρήθηκε σε αυτόν από την Ιερά Κοινότητα και αναβιβάστηκε σε Μονή Σταυρονικήτα, γινόμενη έτσι η εικοστή μονή του Αγίου Όρους.
Κατόπιν προσκλήσεως της Ιεράς Κοινότητος, ο Πατριάρχης Ιερεμίας ενεπλάκη προσωπικά στην ανοικοδόμηση της Μονής, της οποίας αναδείχτηκε ευεργέτης και την οποία ανακήρυξε σταυροπηγιακή το 1544.
Κατά τη διάρκεια της Πατριαρχίας του κατάφερε να σώσει πολλές εκκλησίες, οι οποίες απειλούνταν να κατεδαφιστούν από τους Τούρκους, χρησιμοποιώντας το επιχείρημα ότι η Πόλη παραδόθηκε και δεν αλώθηκε.
Επίσης, το 1537 πέτυχε την έκδοση διατάγματος του Σουλτάνου Σουλεϊμάν του Μεγαλοπρεπούς, με το οποίο σταματούσε η μετατροπή εκκλησιών της Κωνσταντινούπολης σε τζαμιά, απόφαση που όμως δεν επιβεβαιώθηκε από τους διαδόχους του.
Φαίνεται ότι επί της Πατριαρχίας του καθιερώθηκε το εμβατοίκιον, δηλαδή να δίνουν οι αρχιερείς, με την εκλογή τους, χρηματικό δώρο στο Πατριαρχείο για την οικονομική του στήριξη.
Τον Οκτώβριο του 1538 δώρισε μέρος της περιουσίας του στο Πατριαρχείο.
Πατριάρχευσε μέχρι το 1546, οπότε ασθένησε. Παραιτήθηκε από τον Θρόνο, εκάρη μεγαλόσχημος μοναχός με το όνομα Ιωάννης και πέθανε στην Βράτσα της επαρχίας Τυρνόβου στη Βλαχία, στις 13 Ιανουαρίου 1546.
Στις 10 Ιανουαρίου 2023 η Αγία και Ιερά Σύνοδος του Οικουμενικού Πατριαρχείου αποφάσισε την κατάταξη του Πατριάρχη Ιερεμία στο Αγιολόγιο της Ορθόδοξης Εκκλησίας και όρισε η μνήμη του να τιμάται στις 13 Ιανουαρίου.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου