Οσία Ροζαλία η Παρθένος, η εν Πανόρμω (Παλέρμο) της Σικελίας. Ημέρα Μνήμης: 4 Σεπτεμβρίου.

Οσία Ροζαλία η Παρθένος, η εν Πανόρμω (Παλέρμο) της Σικελίας. Ημέρα Μνήμης: 4 Σεπτεμβρίου.

Το παράξενο λατινικό όνομα της Σικελιώτισσας αυτής Οσίας, σίγουρα προκαλεί εντύπωση σε κάθε ορθόδοξο πιστό. Ας δούμε όμως την ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα ιστορία της.

Η Αγία Ροζαλία, νορμανδικής καταγωγής, έζησε κατά την εποχή της νορμανδικής κατάκτησης της Σικελίας (12ος αιώνας). Εκείνη η περίοδος χαρακτηριζόταν από μια θρησκευτική άνθιση καθώς οι Νορμανδοί είχαν εκδιώξει τους Άραβες κατακτητές του νησιού. Βρέθηκε έτσι η Οσία, κατά την μεταβατική εκείνη εποχή, ανάμεσα σε δύο εντελώς διαφορετικά πνευματικά και πολιτισμικά περιβάλλοντα: την ελληνορθόδοξη λειτουργική, ασκητική και πνευματική κληρονομιά και παράδοση από την μία και την νορμανδική κοινωνικοπολιτική πραγματικότητα από την άλλη.

Η οσία καταγόταν από ευγενική οικογένεια, ο πατέρας της Σίνιμπαλντο ήταν Νορμανδός βαρόνος, ευνοούμενος του βασιλιά της Σικελίας. Η Αγία έλαβε από τον πατέρα της το νορμανδικό όνομα “Roslind”, που στα λατινικά έγινε Rosa-lia (τριαντάφυλλο και κρίνος). Απογοητευμένη από τα θλιβερά γεγονότα και τις αναταραχές της εποχής της, και ποθώντας τον βίο της ασκήσεως και της ησυχίας, αποσύρθηκε στο ελληνικό γυναικείο μοναστήρι της Θεοτόκου της Πανόρμου, γνωστού ως Μαρτοράνα, όπου εκάρη μοναχή σύμφωνα με την παράδοση και το τυπικό της Ανατολικής Ορθόδοξης Εκκλησίας. Εκεί σύμφωνα με κάποιους ερευνητές, διατήρησε το όνομά της ίσως προς τιμήν της «ομόηχης» Αγίας Μάρτυρος Ωραιοζήλης (26 Ιουλίου), ή πιθανότερα της Αγίας Μάρτυρος Ιερουσαλήμ, ή οποία εορτάζει και αυτή την 4η Σεπτεμβρίου.

Στην συνέχεια, ποθούσα να ζήσει σε ακόμη μεγαλύτερη ησυχία και αφάνεια, αποσύρθηκε στο οικογενειακό της κτήμα στην περιοχή Quisquina, στα σύνορα των σημερινών επαρχιών του Παλέρμο και του Ακράγαντα, κοντά στο ελληνικό μοναστήρι του Αγίου Στεφάνου της Μελίας. Ο πόθος της όμως για την ησυχαστική - ερημιτική ζωή αύξανε ολοένα και περισσότερο. Αποφάσισε να εγκατασταθεί στο δυσπρόσιτο και άγριο Όρος Πελεγκρίνο, λίγο έξω από το σημερινό Παλέρμο. Εκεί έζησε βίο όντως αγγελικό, με μεγάλη άσκηση και αδιάλειπτη προσευχή, μακριά από όλους και απ’όλα. Βρήκε καταφύγιο σε μια μεγάλη σπηλιά, στο στόμιο της οποίας υπήρχε παρεκκλήσιο αφιερωμένο στον Άγιο Νικόλαο όπου κατά καιρούς λειτουργούνταν από έλληνες ιερείς του γειτονικού Παλέρμου, οι οποίοι και την κοινωνούσαν των αχράντων Μυστηρίων. Εκοιμήθη οσιακά στις 4 Σεπτεμβρίου του 1170.

Έκτοτε η ανάμνηση της μεγάλης αυτής οσιακής μορφής, άρχισε να λησμονείτε σταδιακά, μέχρι τον 17ο αιώνα που η τιμή της αναβίωσε μετά την θαυματουργή επέμβαση της Αγίας. Συγκεκριμένα, το 1624, όταν ο πληθυσμός του Παλέρμο είχε αποδεκατιστεί από την φοβερή ασθένεια της πανώλης, η Οσία Ροζαλία εμφανίστηκε σε όνειρο σε μια ασθενή και σε έναν κυνηγό υποδεικνύοντας το δρόμο που οδηγούσε στο σημείο του σπηλαίου όπου κείτονταν τα ιερά λείψανά της και τους ζήτησε να τα φέρουν λιτανευτικά στην πόλη. Όπως και συνέβη. Από όποιο σημείο της πόλης περνούσαν τα Ιερά της Λείψανα οι ασθενείς θεραπεύονταν  ως εκ θαύματος και η πόλη καθαρίστηκε πλήρως από την πανώλη μέσα σε λίγες μόνο ημέρες.

Έκτοτε, στο Παλέρμο η Λιτανεία επαναλαμβάνεται κάθε χρόνο. Η Αγία Ροζαλία συμπεριλήφθη στο Ρωμαϊκό Μαρτυρολόγιο το 1630 από τον Πάπα Ουρβανό τον 7ο και καθιερώθηκε ως πολιούχος του Παλέρμο, ενώ παραμένει δυστυχώς άγνωστη για την Ορθόδοξη Εκκλησία, στους κόλπους της οποίας η Αγία έζησε και ανατράφηκε πνευματικά. 

Χαρακτηριστική της πνευματικής ταυτότητας της Οσίας, είναι η επιγραφή που βρέθηκε σε πρώην ελληνική μονή του Παλέρμο, σε μια λειψανοθήκη που περιείχε τμήμα του Τιμίου Ξύλου, και η οποία πιθανότατα ανήκε στην Οσία: «Εγώ αδελφή Ροζαλία Σινηβάλδη βάνω ετούτο το Ξύλο του εδικού μου Αφέντος εις το μοναστήρι τον οποίον παντοτινά τον ακολούθησα».

Ἀπολυτίκιον

Ἦχος δ’.

Τόν Νυμφίο σου Χριστό ἀγαπήσασα, τήν λαμπάδα σου φαιδρῶς εὐπρεπίσασα, ταῖς ἀρετές διέλαμψας πανεύθυμε ὄθεν εἰς ἐλήληθας σύν αὐτῷ εἰς τόν γάμον τό στεφῶς τῆς ἀσκήσεως πάρ᾽ αὐτοῦ δεξαμένη, ἀλλά ἐκ κινδύνων λύτρωσε ἡμᾶς τούς ἐκτελοῦντας Ὁσία Ροζαλία τήν μνήμην σου.